De hoogste leider van Hamas, Ismail Haniyeh, is gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran. De militante beweging heeft dat bekendgemaakt in een verklaring. Vanuit Israël is nog niet gereageerd op het nieuws.
Haniyeh is sinds 2017 de politieke leider van Hamas. Hij verliet de Gazastrook in 2019 en leefde in ballingschap in Qatar. De Hamasleider was in Teheran voor de beëdiging van de Iraanse president Masoud Pezeshkian, samen met andere Hamasfunctionarissen.
Hamas spreekt van een "een zionistische luchtaanval op zijn woning in Teheran, nadat hij aanwezig was geweest bij de inauguratie van de nieuwe president van Iran". Volgens de Iraanse Revolutionaire Garde is ook een van Haniyehs lijfwachten gedood. Het officiële persbureau van de Iraanse regering, Fars, meldt dat Haniyeh vannacht werd geraakt door een "luchtprojectiel".
Het is nog onduidelijk wie er achter de aanval op Haniyeh zit, maar de Israëlische premier Netanyahu zei eerder dat hij zal worden gedood. Hij wordt door Israël beschouwd als hoofdverantwoordelijke voor de aanslagen in Israël op 7 oktober.
Analisten van de Iraanse staatstelevisie gaven Israël meteen de schuld van de aanval. De Israëlische geheime dienst Mossad wordt verantwoordelijk gehouden voor meerdere liquidaties in Iran. Israël en Iran voeren al jaren een schaduwoorlog, en het Iraanse regime is een bondgenoot van Hamas.
Ook de hoogste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei, wijst naar Israël. Hij stelt in een verklaring dat "het criminele en terroristische zionistische regime" rekening moet houden met een "harde straf".
De Iraanse president Pezeshkian zegt dat Iran "zijn territoriale integriteit, waardigheid, eer en trots zal verdedigen". Ook zal het "de terroristische indringers hun laffe daad van het ombrengen van Hamas-leider Ismail Haniyeh in Teheran laten betreuren". Pezeshkian omschrijft Haniyeh als een "moedige leider".
Laffe daad
De Palestijnse president Abbas heeft de liquidatie op Haniyeh veroordeeld, schrijft het Palestijnse persbureau Wafa. Abbas spreekt van "een laffe daad" en zegt dat de dood van de leider "een serieuze escalatie" is in de strijd tussen Israël en Hamas. Ook de Houthi's in Jemen zijn woedend over de dood van Haniyeh. Hezbollah stelt dat het verzet tegen Israël hierdoor alleen maar resoluter wordt.
Ook Turkije veroordeelt de liquidatie. "Opnieuw is duidelijk geworden dat de regering van Netanyahu niet de intentie heeft om vrede te bereiken", schrijft het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken.
De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Bogdanov spreekt volgens staatspersbureau RIA van "een absoluut onacceptabele moord", die zal leiden tot "verdere escalatie van spanningen".
De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin denkt dat een bredere oorlog in het Midden-Oosten nog te vermijden is. "Ik denk dat er altijd ruimte en mogelijkheden zijn voor diplomatie."
In de Libanese hoofdstad Beiroet werd gisteravond een Israëlisch bombardement uitgevoerd. Daarbij is volgens het Israëlische leger de hoogste militaire commandant van Hezbollah gedood, Fuad Shukr. Die militante groepering heeft dat nog niet bevestigd.
Als het klopt dat beide mannen door Israël zijn omgebracht, is dat voor Netanyahu een grote overwinning. Het is de vraag hoe Hezbollah en Hamas erop zullen reageren. De bondgenoten hebben aangegeven dat de aanvallen niet onbeantwoord zullen blijven.
De interactive hieronder gaat in op de machtsstrijd in het Midden-Oosten en de rol van Hamas:
