Zoons van Hamasleider door Israël gedood, wie is Ismail Haniyeh?
Kort na de Israëlische luchtaanval in Gaza, waarbij drie zoons van Ismail Haniyeh werden gedood, kwam de Hamasleider met een opmerkelijke reactie.
"Het bloed van mijn kinderen is niet waardevoller dan het bloed van de kinderen van het Palestijnse volk", zei hij tegen Al Jazeera na het vernemen dat zijn zoons en meerdere kleinkinderen waren gedood. "Alle martelaren van Palestina zijn mijn kinderen."
Wie is deze politieke leider van Hamas? We kijken terug naar zijn jeugd, zijn opkomst in het Palestijnse verzet, zijn politieke successen en zijn vertrek naar Qatar.
In deze video kijken omstanders naar de auto waarin drie zoons en vier kleinkinderen van Haniyeh werden gedood:
Ismail Haniyeh wordt een veelgehoorde naam in 2006 als hij de Hamasbeweging naar een verkiezingsoverwinning leidt op de veel bekendere Fatah-partij, die meer dan tien jaar de meerderheid had in het parlement van het Palestijns Gezag.
Maar zijn wortels geven weinig aanleiding om zulke roem te verwachten. Hij wordt in 1962 geboren in het vluchtelingenkamp Shati, in Noord-Gaza. Zijn ouders komen uit de nu Israëlische stad Ashkelon. Zij zijn gevlucht in 1948 nadat Israël de onafhankelijkheid had uitgeroepen. In totaal zijn zo'n 700.000 Palestijnen gevlucht of verdreven na de uitroeping van de staat Israël.
Op 21-jarige leeftijd voegt hij zich bij een islamitische studentenbeweging, die zal opgaan in Hamas. Hij studeert af in 1987, het jaar van de eerste Intifada - de opstand tegen de Israëlische bezetting - en van de oprichting van Hamas.
Hamas komt snel in het vizier van de Israëlische inlichtingendiensten. In 1988 pakt Israël Haniyeh op, net als veel andere leden van die militante beweging die hun politieke ideologie baseren op de islamitische wet. Eind jaren 80 wordt hij tweemaal achter de tralies gezet wegens lidmaatschap in de door Israël verboden beweging.
Na zijn vrijlating wordt Haniyeh samen met andere prominente Hamasleden naar Libanon gedeporteerd. Maar hij komt snel weer terug en klimt op in rang naar een leidende positie van de beweging tijdens de Tweede Intifada in 2001.
Twee jaar later ontsnapt hij aan de dood bij een gerichte Israëlische raketaanval op het kantoor van Hamas-oprichter Sheikh Yassin, waar Haniyeh inmiddels hoofd van is. Door veel mediaoptredens krijgt hij een gematigde reputatie, maar Hamas blijft buitengewoon controversieel: enerzijds een populaire beweging die op dat moment veel doet aan goede doelen in de Gazastrook, anderzijds een terreurgroep die bloedige zelfmoordaanslagen niet schuwt.
Haniyeh wordt premier van het Palestijns Gezag na de verkiezingsoverwinning in 2006, maar wordt ontslagen door president Mahmoud Abbas als Hamas de macht grijpt in Gaza. Ondanks zijn ontslag blijft hij de feitelijke leider in de Gazastrook.
In 2017 wordt hij verkozen tot hoofd van het politieke bureau van Hamas en verhuist hij naar Qatar, waar meer Hamasleiders wonen. In 2021 wordt hij herkozen. In 2018 plaatst Washington hem op de terrorismelijst.
Lees hier meer over Hamas:
De laatste jaren is er veel kritiek op Haniyeh wegens zijn vermeende rijkdom, die in scherp contrast staat tot de armoede die al jaren in Gaza heerst.
Volgens het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Haniyeh een persoonlijk fortuin dat in de miljarden dollars loopt. Maar onafhankelijke deskundigen zeggen daar geen bewijs voor te kennen.
Wel schreef The Washington Post dat de Hamasleider toegang heeft tot een wijdverbreid financieel netwerk. De krant citeert bronnen die zeggen dat Hamas honderden miljoenen dollars verdient aan belastingen op import van goederen naar Gaza, smokkelactiviteiten en financiële steun uit Iran.
Ondanks de controverses blijft Haniyeh voor veel Palestijnen een verzetsheld. Zijn geloofwaardigheid onder Palestijnen zal alleen maar versterkt worden door de Israëlische bevestiging dat de aanval op zijn zoons een opzettelijke daad was. Maar vooral zijn eigen reactie op zo'n groot persoonlijk verlies zal lang herinnerd worden.
Een video die op X circuleert laat het moment zien waarop Haniyeh het nieuws hoorde van de dood van zijn zoons en kleinkinderen. Volgens Al Jazeera, die de video verifieerde, lijkt Haniyeh te zeggen: "Moge God hun pad vergemakkelijken."
