Kale takken en weg mooie kluit: bomen leggen het loodje door vele regen

De overvloedige regenval van het afgelopen halfjaar heeft voor hoge grondwaterstanden gezorgd. En op diverse plekken staan percelen zelfs deels onder water. De wortels van de bomen krijgen daardoor geen zuurstof en dreigen te verstikken. "Zonder zuurstof kunnen de wortels geen water opnemen en voedingsstoffen transporteren naar het bladerdek," zegt Gerard Koopmans.

Koopmans is beheerder en projectleider bij de Bosgroepen, een coöperatie van landgoedeigenaren. Op een perceel in Uddel op de Veluwe dat onder zijn beheer valt, ziet hij de bomen verpieteren. Hij wijst op de kale takken in de bomen, waardoor het bladerdek veel dunner is dan normaal. "We zien het aan de oude bomen, die hebben eerst een paar droge jaren te verwerken gehad en nu staan ze met hun voeten in het water."

Maar ook de jonge aanplant heeft eronder te lijden. "Dit voorjaar heb ik hier een veld met jonge bomen geplant", wijst hij. "Die hadden een mooie kluit met veel haarwortels. Als ik ze er nu uittrek zie je allemaal satéprikkers."

Lege plekken

Ook ziet hij veel vervolgschade, zoals schimmels en insecten. Die tasten verzwakte bomen aan. "En de schade is enorm: de bezoeker ziet veel lege plekken en de eigenaar heeft een financiële strop, want alles moet opnieuw worden aangeplant."

De problemen zijn volgens hem onmiskenbaar een gevolg van de klimaatverandering. "Het KNMI ziet een trend: alle weersverschijnselen, of het nu droogte is of neerslag, zijn extremer," aldus Koopmans.

In de bossen op de Veluwe ziet Koopmans de gevolgen van de vele regen:

"We moeten samen met de waterschappen kijken naar een nieuwe manier van waterbeheer", vindt hij. Niet alleen water afvoeren, maar ook vasthouden voor droge tijden. In dat verband wijst hij op het fenomeen van de rabatsloten, die vroeger werden aangelegd. "Een soort greppels met hoge ruggen, waarop de bomen werden geplant. De wortels blijven dan droog en er blijft water in de greppels."

Maar ook wordt gekeken naar boomsoorten die beter bestand zijn tegen water of juist droogte, of soorten die nu groeien in een zuidelijker klimaat. Daar wordt uitgebreid onderzoek naar gedaan.

Deskundigen wijzen erop dat het een natuurlijk proces is dat er elk jaar bomen doodgaan in het bos. "Dode bomen horen bij de natuur", stelt woordvoerder Imke Boerma van Staatsbosbeheer. "Dus of het problematisch wordt is nu nog onduidelijk. Dat zien we pas op zijn vroegst volgend voorjaar."