Pogacar schaakt op slotklim en kraakt Vingegaard, maar die staat nog niet schaakmat
Tadej Pogacar heeft de 14de etappe in de Tour de France, een zware bergrit van Pau naar skidorp Pla d'Adet, gewonnen. Als een grootmeester speelde Pogacar zijn schaakstukken uit op de slotklim, zette zijn grootste concurrent Jonas Vingegaard ook schaak, maar tot een schaakmat kwam het (nog) niet.
Toch zal Pogacar tevreden zijn over de 39 seconden (exclusief bonificaties) die hij in de eerste van het zware Pyreneeëntweeluik pakte op zijn grootste concurrent. Evenepoel kwam op 1.09 als derde boven.
Spektakel op de slotklim
Op de slotklim schoof Pogacar Adam Yates - ook gisteren al in de aanval in de waaierrit - vooruit en dwong zo de helpers van Vingegaard in de achtervolging. Hij bleek slechts de vooruitgeschoven pion voor de aanval van de grootmeester zelf.
Op 4,5 kilometer van de top demarreerde Pogacar zelf, reed in één ruk naar Yates en sloeg een stevig gat met Vingegaard en Evenepoel. De Deen leek net als op de Puy Marie meter voor meter terug te keren, maar dit keer had de Sloveense geletruidrager nog een extra versnelling. In de laatste kilometers liep hij zelfs nog uit.
Bekijk hieronder de beslissende aanval van Pogacar op Pla d'Adet:
Voor de start grapten Pogacar en Yates al over dit scenario. Toch was Yates verrast, zo bleek na afloop. "Met Tadej weet je het nooit. Hij zei op de slotklim dat ik moest aanvallen. Ik zei: Wat? En toen ging ik maar."
"Dit was instinct", bevestigde Pogacar na afloop. "Deze overwinning is voor al mijn teamgenoten. Ze hebben het geweldig gedaan."
Corona
Voor de start leken Pogacar en Yates misschien wel de meest ontspannen renners van allemaal. Verder ging het vooral over het oude coronaspook dat weer rondwaart in het peloton. Pogacar zelf werd voor de Tour getroffen, zo verklapte hij bij de start in Florence.
Bij Ineos bijvoorbeeld, waar Tom Pidcock met coronaverschijnselen huiswaarts keerde en ook oud-winnaar Geraint Thomas voor de start vertelde dat hij positief getest is. Thomas ging wel van start, maar moest aan de voet van de Tourmalet al lossen.
Remco Evenepoel, de nummer twee van het klassement, pleitte voor de herinvoering van de mondkapjes bij journalisten en afstandsregels. Desondanks raakte de Belg vandaag met de zieke Louis Vervaeke al snel een helper kwijt.
"Ik denk dat we 60 kilometer lang in een casino zitten en hopelijk valt het balletje op rood", zei Wout Poels, die ook graag in de aanval wilde, voor de start. Profetische woorden van Poels, zo bleek.
Een spervuur aan aanvallen in het eerste uur - met de zeer actieve Frank van den Broek, Victor Campenaerts en Ben Healy voorop - bleek allemaal vergeefs.
Casino voor de kopgroep
Pas in bedevaartsoord Lourdes openbaarde zich de eerste succesvolle vluchtpoging: Arnaud De Lie knalde omhoog op een lange hellende weg en toen hij omkeek zag hij de regenboogtrui van Mathieu van der Poel, het vertrouwde beeld van zijn ploeggenoot Cédric Beullens en de kleine gestalte van sprinter Bryan Coquard.
Twee sprintaantrekkers en twee sprinters, met meer dan 4.000 hoogtemeters voor de boeg; de winnaar zou zeker niet uit dit viertal komen. Maar de vier vormden wel een springplank voor aanvallers met betere klimmersbenen.
Aan het begin van de eindeloze Tourmalet (19 kilometer à 7,4 procent, die voor de 87ste keer in de Tour beklommen werd) sloot dan ook een groep van 17 renners aan met een stuk meer perspectief op succes.
De tot nu toe tegenvallende Fransman David Gaudu (Groupama-FdJ), de Duitser Simon Geschke (Cofidis) en de Zuid-Afrikaan Louis Meintjes (Intermarché-Wanty) rekenden zich als enige pure klimmer wellicht al rijk, maar ook mannen als Aleksej Loetsenko (Astana), Raúl García Pierna (Arkéa), Michal Kwiatkowski (Ineos), Bruno Armirail (Decathlon-AG2R) en Oier Lazkano (Movistar) kunnen op een goede dag mee met de beteren bergop.
De sterkste in de kopgroep was echter Healy, die zijn harde werk beloond zag en zelfs twee ploeggenoten (Sean Quinn en Rui Costa) bij zich had.
Plezierig trainingsritje
Maar zoals deze hele Tour al kregen de vluchters niet al te veel ruimte van het peloton. Lange tijd schommelde de voorsprong van de steeds kleiner wordende kopgroep rond de vier minuten.
Van der Poel - van wie ploegleider Christoph Roodhooft vrijdag zei dat hij door zou blijven gaan in de Tour zolang hij 'plezier' had - genoot blijkbaar van een stevig trainingsdagje, want hij hield tot op de top van de Tourmalet knap stand.
Het peloton hield de afstand naar de koplopers beperkt, met de ploeg van geletruidrager Tadej Pogacar op kop. Die hoefde zijn kanonnen niet eens te gebruiken, want het tempo van de voor een klimmer toch echt iets te zware tempobeul Nils Politt was goed genoeg om vier minuten achter de koplopers boven te komen.
Gaudu en Lazkano wilden sprinten om de 20 bergpunten en de premie van de Souvenir Jacques Goddet (5.000 euro), maar tegen de versnelling van de Bask was geen kruid gewassen. Een half minuutje later kwam ook Van der Poel boven met Armirail, Meintjes, Cort, Healy, Quinn, Kwiatkowski en Loetsenko.
Vijftig jaar geleden werd opa Raymond Poulidor de eerste winnaar van een Tour-rit met aankomst in Pla d'Adet, maar kleinzoon Mathieu zou zijn standbeeld aan de voet van de slotklim vandaag niet halen in de kopgroep.
Op de onregelmatige Hourquette d'Ancizan (8,2 kilometer à 5,1 procent) zat de intensiteitstraining van Van der Poel erop. En hij niet alleen, want op de steilste stukken van de klim bleven Gaudu, Healy, Meintjes, Lazkano en Kwiatkowski als beste klimmers over.
Het eveneens uitgedunde peloton gaf in de laatste kilometers onder de top echt gas, kwam slechts 1.16 na Gaudu boven en daarmee leek de kans op dagsucces vanuit de vlucht ook vandaag verkeken.
Schaken op slotklim
Zo werd de loper uitgerold voor een nieuw duel tussen Pogacar en Vingegaard op de Pla d'Adet (10,6 kilometer à 7,9 procent). Vanuit het dorpje Saint-Lary-Soulan begon de slotklim meteen met twee loodzware kilometers met stijgingspercentages rond de 10 procent en daar reed Healy weg bij zijn medevluchters.
In het peloton hielden de toppers in het begin hun kruit droog, waardoor Healy zijn marge lang rond de minuut wist te houden. Zelfs toen João Almeida op 8 kilometer onder de top het tempo ging bepalen en sterke helpers als Wilco Kelderman moesten passen.
Vlak daarna opende Adam Yates - ook gisteren al in de aanval in de waaierrit - de aanval en dwong zo de helpers van Vingegaard in de achtervolging. Hij bleek slechts de vooruitgeschoven pion voor de aanval van de grootmeester zelf.
Op 4,5 kilometer van de top demarreerde Pogacar zelf, reed in één ruk naar Yates en sloeg een stevig gat met Vingegaard en Evenepoel. De Deen leek net als op de Puy Marie meter voor meter terug te keren, maar dit keer had de Sloveense geletruidrager nog een extra versnelling.
In de laatste kilometers liep hij zelfs nog uit. Op 0.39 kwam Vingegaard als tweede boven, Evenepoel werd derde op 1.10.