Opluchting én scepsis onder progressieve Fransen: 'Tijdelijke overwinning'

Tegen de verwachtingen in is de linkse alliantie NFP in Frankrijk de grootste in het parlement geworden. Deze coalitie is een bonte verzameling van groenen, socialisten en communisten. Hoe kijkt hun veelal jonge achterban naar de verkiezingsuitslag?

Gabriel, 24 jaar

"Ik stemde op de groene partij, omdat ik meer sociaal beleid wil zien en ecologische hervormingen. Hoewel het linkse blok de meeste zetels heeft behaald, is het volgens mij vooral een tijdelijke overwinning. Het radicaal rechtse Rassemblement National (RN) heeft landelijk namelijk wel de meeste stemmen gekregen van alle partijen.

Macron is wat mij betreft de onverwachte winnaar van deze verkiezingen. Na de eerste verkiezingsronde dacht iedereen dat hij klaar was, maar nu is zijn alliantie toch tweede geworden. De verschillen zijn klein en dat geeft hem ruimte om over links of rechts te regeren.

Er zijn grote spanningen tussen de linkse partijen en die komen weer naar boven zodra er met Macron wordt onderhandeld. De beste strategie is volgens mij gezamenlijk een front vormen en bij onze standpunten blijven. Hoe meer compromissen we sluiten met de president, hoe dichter bij hem we komen te staan en dan verliezen we in 2027 zeker van radicaal-rechts."

In deze afbeeldingen zie je de huidige uitslag, de uitslag van de vorige parlementsverkiezingen en een kaart met hoe er is gestemd per district:

De NFP, het Nouveau Front Populaire, is de tweede poging van de grootste linkse partijen om een machtsblok te vormen. Onder de naam Nupes deden zij dat ook bij de vorige parlementsverkiezingen in 2022.

Vanwege onenigheid klapte Nupes vorig jaar uit elkaar. De grote vraag is hoe verenigd de NFP-partijen, met hun sterk uiteenlopende standpunten, zijn nu de verkiezingen ditmaal zijn gewonnen.

Julie, 23 jaar

"Ik stemde aanvankelijk op La France Insoumise in mijn woonplaats Saint-Germain-en-Laye, omdat dat op het stembiljet de enige overgebleven partij was van NFP. Maar aangezien ik bang was voor de opkomst van RN, heb ik de tweede ronde strategisch op de partij van Macron gestemd, die in mijn district uiteindelijk de grootste werd.

Ik had me opgegeven om als vrijwilliger stemmen te tellen in mijn district. Toen de eerste landelijke prognoses bekend werden gemaakt, was ik nog op het stembureau. Alle vrijwilligers bekeken de uitslag op hun telefoon en iedereen leek opgelucht. Ik kon het eerst nauwelijks geloven. Daarna moest ik door met de overige stemmen tellen, maar ik was in een ontzettend goede stemming.

Nog steeds ben ik een beetje euforisch dat we het ergste scenario hebben voorkomen. De maand juni was intens voor Frankrijk, maar het heeft getoond hoe doorslaggevend campagnes en politiek activisme kunnen zijn."

Strategisch stemmen

Het Franse kiesdistrictenstelsel blijkt zeer geschikt voor strategisch stemmen. In elk van de 577 districten valt namelijk één parlementszetel te behalen, die gaat naar de kandidaat met de meeste stemmen.

Tegenstanders van Rassemblement National kozen veelal niet op basis van politieke voorkeur, maar op de kandidaat met de meeste kans om de radicaal rechtse partij te verslaan in dat district. Ook hadden van radicaal-links tot centrumrechts partijen hun kandidaten in de aanloop naar de tweede verkiezingsronde teruggetrokken om de partij van Marine Le Pen te dwarsbomen.

Volgens Ipsos koos ruim de helft (54 procent) van de mensen die in de eerste ronde op Macrons blok stemde in de tweede ronde voor de groene, communistische of socialistische kandidaat.

RN-voorzitter Le Pen zei gisteravond: "Het tij komt op, maar nog niet hoog genoeg deze keer."