Na Kyiv bezoekt Orbán Moskou voor 'vredesmissie', tegen zin van EU-leiders
De Hongaarse premier Orbán is vandaag in Moskou ontvangen door de Russische president Poetin. Daar hebben de twee onder meer de oorlog in Oekraïne besproken, zeggen ze. EU-kopstukken hebben het bezoek van Orbán ondubbelzinnig veroordeeld.
Poetin, die Orbán in het Kremlin ontving, zei dat hij "bereid was het standpunt van Orbán over Oekraïne te horen en van de Hongaarse premier te horen wat de standpunten van andere Europese partners zijn".
Op een persconferentie na afloop van hun ontmoeting zei Orbán dat "er vele stappen nodig zijn om de oorlog te beëindigen, maar dat we eerst de dialoog weer in gang moeten zetten. Er blijven nog veel meningsverschillen over tussen Kyiv en Moskou."
Ook namens EU?
Hij benadrukte dat hij het komend half jaar ziet als 'vredesmissie', zolang Hongarije het roulerende EU-voorzitterschap in handen heeft. "Hongarije is zo'n beetje het enige Europese land dat met iedereen kan praten."
Poetin zei tijdens de persconferentie niets dat hij niet eerder heeft gezegd: hij benadrukte dat hij bereid is tot nieuwe vredesbesprekingen, mits Oekraïne vertrekt uit de vier Oekraïense provincies die Rusland in 2022 deels veroverde: Zaporizja, Loegansk, Donetsk en Cherson. Dat is nog nooit als realistisch beschouwd door Oekraïne en zijn westerse partners.
Poetin suggereerde op de persconferentie dat Orbán ook op bezoek was als vertegenwoordiger van de EU. In Brussel werd vandaag meermaals benadrukt dat dit zeker niet het geval was en dat Orbán alleen namens zijn eigen land sprak.
De geruchten dat Orbán naar Rusland zou afreizen staken gisteren al de kop op. Voormalig EU-president en de huidige premier van Polen Donald Tusk sprak daar toen al zijn ongeloof over uit: "De geruchten over uw bezoek aan Moskou kunnen toch niet waar zijn, of wel?" schreef Tusk op X.
Voorzitter van de Europese Raad Michel zei dat Orbán als EU-voorzitter geen mandaat had om namens de EU met Rusland in gesprek te gaan. "De Europese Raad is duidelijk: Rusland is de agressor, Oekraïne is het slachtoffer. Zonder Oekraïne kunnen er geen discussies over Oekraïne plaatsvinden", zei hij stellig.
Agressor Rusland
Nederland ondersteunt de boodschap van Michel, laat premier Schoof via X weten. Minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp benadrukte vanmiddag dat het niet zo is dat Orbán de hele EU vertegenwoordigt. "We hebben onlangs als EU-landen nog uitgesproken dat Rusland hier de agressor is en dat Oekraïne alle steun verdient. Ik denk dat heel duidelijk is dat Orbán daar namens zichzelf is. Hongarije is EU-voorzitter maar dat betekent niet dat het land de EU-landen vertegenwoordigt. Orbán zou dat zelf duidelijk moeten maken."
Ook EU-buitenlandchef Josep Borrell zei woorden van gelijke strekking. "Het bezoek van premier Viktor Orbán aan Moskou vindt uitsluitend plaats in het kader van de bilaterale betrekkingen tussen Hongarije en Rusland." Hij wees er ook op dat Poetin door het Internationaal Strafhof was aangeklaagd en dat er een arrestatiebevel tegen hem was uitgevaardigd vanwege zijn rol in de gedwongen deportatie van kinderen van Oekraïne naar Rusland.
Eenheid en vastberadenheid
Orbán bezocht dinsdag Kyiv voor het eerst sinds de Russische aanval op Oekraïne in februari 2022 begon. Daar besprak hij een mogelijk staakt-het-vuren. In een post op X voedde Orbán vanochtend al de speculatie dat hij ook naar Moskou zou reizen. "Je kunt geen vrede creëren vanuit een comfortabele stoel in Brussel", schreef hij, zonder zijn bezoek aan Rusland te bevestigen.
De Hongaarse premier erkende ook dat hij geen mandaat had om namens de EU te onderhandelen. "Wij zullen een belangrijk instrument zijn bij het zetten van de eerste stappen naar vrede."
De rol als vredesstichter die Orbán aanneemt wordt met de nodige scepsis ontvangen door voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. "Verzoening zal Poetin niet tegenhouden. Alleen eenheid en vastberadenheid zullen de weg vrijmaken voor een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne", zegt ze op X.
