Minister Tunesië ontslagen vanwege vele doden bij de hadj
De Tunesische president Saied heeft zijn minister van Religieuze Zaken ontslagen, omdat bij de jaarlijkse pelgrimstocht naar Mekka, de hadj, 49 Tunesiërs zijn omgekomen. De minister zou nalatig zijn geweest bij het toezicht op de bedevaartgangers.
De meeste omgekomen Tunesiërs waren niet als pelgrim, maar als toerist naar Saudi-Arabië gereisd. Ze konden daardoor geen gebruik maken van speciale voorzieningen, zoals gekoelde wachtruimtes. In Saudi-Arabië was het tijdens de hadj - van vorige week vrijdag tot woensdag - extreem heet.
Volgens een telling van persbureau AFP bedraagt het totaal aantal doden tijdens de hadj meer dan 1100. In de voor moslims heilige plaatsen liep de temperatuur op tot boven de 50 graden. De autoriteiten in Saudi-Arabië wijzen alle verantwoordelijkheid voor de sterfgevallen van de hand. "Dit gebeurde onder moeilijke weersomstandigheden en extreme omstandigheden", zei een Saudische functionaris tegen AFP.
"Het is bijna niet te voorkomen dat er mensen overlijden", zei Ismail Ait Takassit (39) uit Utrecht, die dit jaar de hadj volbracht:
Om aan de hadj te kunnen meedoen is een speciale vergunning nodig. Vanwege de kosten reizen veel pelgrims op eigen kosten naar Saudi-Arabië om illegaal mee te doen. Dit jaar zouden dat er 400.000 zijn geweest. Zij konden geen gebruik maken van gekoelde tenten of bussen, of slechts tegen de betaling van een torenhoog bedrag in steekpenningen.
Voor veel van hen zat er daardoor niets anders op kilometers lang in de brandende zon naar de volgende bestemming te lopen, langs routes die pelgrims die wel zijn geregistreerd met de bus afleggen. Getuigen zagen mensen van uitputting instorten en omgekomen bedevaartgangers langs de kant van de weg liggen.
Effeniya
De BBC sprak met de familie van de 70-jarige Effeniya, een Egyptische weduwe die de hadj niet overleefde. Ook zij reisde op een toeristenvisum, omdat ze geen duizenden euro's kostende vergunning kon betalen. Voor de helft van de prijs kon ze terecht bij een reisagent die zei dat hij een vijfsterrenarrangement voor haar had.
Op de eerste dag van de hadj zette de bus haar af op 12 kilometer van de berg Arafat, die de pelgrims moeten beklimmen en waar ze de hele dag moeten doorbrengen. "Ze moest de hele weg te voet afleggen", zei haar zoon Tariq tegen de BBC. "Elke keer dat ik met haar videobelde, goot ze water op haar gezicht. Ze kreeg geen adem. In ons laatste gesprek was ze uitgeput."
"Kort voor ze stierf belde ze mijn broer", zei dochter Manal. "Ze zei hem dat haar ziel haar lichaam verliet. Ik wou dat ik bij haar kon zijn." Haar moeder stierf op een straathoek waar ze een schaduwplek had gevonden. De kinderen vinden troost in de gedachte dat ze in Mekka is begraven, zoals ze zelf graag wilde. "Haar wens is uitgekomen."
Onderzoek
Egypte is een onderzoek gestart naar de vele sterfgevallen tijdens deze hadj. Bedrijven die reizen voor niet-geregistreerde pelgrims aanboden, lopen de kans gestraft te worden. Zeker 530 Egyptenaren kwamen om, enkele tientallen worden vermist.
Dit jaar deden 1,8 miljoen moslims mee aan de hadj. 1,6 miljoen van hen kwamen uit het buitenland.