Pleegzorg gaat gebukt onder Vlaardingse zaak: 'Geraakt in het hart'

• Milo Hornstra

  redacteur Binnenland

De zaak van het mishandelde pleegmeisje uit Vlaardingen heeft ook de wereld van de pleegzorg opgeschud. Het 10-jarige meisje dat waarschijnlijk door haar pleegouders ernstig werd mishandeld, verliet gisteren na drie weken het ziekenhuis. Ze gaat in een medisch centrum revalideren. Veel medewerkers in de pleegzorg zijn geschokt door haar verhaal en moeten bijkomen van wat er is gebeurd.

"Je merkt het in de hele sector", zegt Nicolien van den Berg van de branchevereniging Jeugdzorg Nederland. "De mensen hebben een pleegzorghart en daar zijn ze in geraakt. Dat is voor pleegouders, pleegkinderen en medewerkers zo."

Pleegmoeder Patty Zoet erkent dat. "Je hebt de beste bedoelingen voor een kind. Het kost veel tijd en aandacht om iemand op een goede manier op te nemen in het gezin. Soms is het echt heel lastig, maar het gaat ook vaak goed. Zo'n heftige gebeurtenis overschaduwt dat."

Schade aan het imago

Sinds het nieuws uit Vlaardingen worden sommige pleegouders negatiever benaderd, ziet Hans Zijlstra, voorzitter van de adviesorganisatie Pleegwijzer. "Het zijn wéér de pleegouders, denken sommige mensen. Vanwege de toeslagenaffaire zijn sommige uithuisgeplaatste kinderen onterecht in een pleeggezin terechtgekomen. Het incident in Vlaardingen benadrukt, in de ogen van buitenstaanders, dat alle pleegouders schuldig zijn, maar dat is natuurlijk onzin."

"Ik merk het aan de opmerkingen die ik krijg", vervolgt pleegmoeder Zoet. "Sinds het incident komen mensen met verwijten, verpakt in een vraag. Zo vroeg vorige week iemand: zo'n screening van een pleeggezin, hoe vaak moeten jullie dat eigenlijk doen?"

"Ik hoor ook negatieve reacties voorbijkomen", zegt Juriaan Vrind, pleegvader van een ander gezin. "Maar in m'n directe omgeving krijg ik juist steun. Mensen zien nu hoe belangrijk en moeilijk het is om een kind in de familie op te nemen."

Meer animo

Dat merken ze ook bij pleegzorgorganisaties. Uit een inventarisatie komt dat meer mensen behoefte hebben aan informatie om pleegouder te worden. Hoe groot die toename is, is niet bekend.

"Er is meer aandacht voor pleegkinderen", verklaart Van den Berg van Jeugdzorg Nederland. "Daardoor overwegen meer ouders om een plek te bieden aan een kind. Dat is dan weer een beetje goed nieuws."

Maar iedereen in de sector en daarbuiten heeft dezelfde vraag: hoe heeft dit kunnen gebeuren? "Die vraag blijft mij bezig houden", zegt pleegmoeder Zoet. "Wat mij betreft kan het toezicht op de pleegzorg beter. Zorgverleners komen bijvoorbeeld altijd op afspraak. Er is veel vertrouwen in de pleegouders. En dat vertrouwen is goed, maar toezicht is nog beter."

De Commissie-De Winter concludeerde vijf jaar geleden dat het toezicht op de pleegzorg de afgelopen decennia gebrekkig was. Geweld kwam regelmatig voor, maar ingrijpen gebeurde nauwelijks. "Sindsdien is er veel aandacht voor veiligheid in de jeugdzorg en we hebben stappen gezet", zegt Van den Berg. "We doen ons uiterste best om zulke excessen te voorkomen, maar dat is nooit helemaal mogelijk."