NCTV: terreurdreiging licht toegenomen, op een na hoogste niveau blijft in stand
De terroristische dreiging in Nederland is de afgelopen maanden licht toegenomen. Het dreigingsniveau blijft op 4 (substantieel), zegt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Aalbersberg in zijn halfjaarlijkse Dreigingsbeeld.
Niveau 4 betekent dat er een reële kans bestaat op een aanslag in Nederland. Het is de op een na hoogste categorie. Eind vorig jaar ging het dreigingsniveau van 3 naar 4; dat was de eerste verhoging in vier jaar.
Jihadisme belangrijkste dreiging
Volgens de NCTV blijft de belangrijkste terroristische dreiging tegen Nederland uitgaan van het jihadisme. Aanhangers worden gevoed door propaganda met beelden van de oorlog in Gaza en 'koranschendingen' in Nederland. Zulke beelden hebben de afgelopen maanden geregeld geleid tot (voorbereidingen op) terroristische geweldsdaden in Nederland en andere delen van Europa, zegt Aalbersberg.
De verschillende dreigingsniveaus, van 'minimaal' naar 'kritiek':
Ook netwerken in Europa blijven een terroristische dreiging vormen. Volgens de NCTV opereren sommige van die netwerken autonoom en staan andere in contact met IS-groeperingen in andere delen van de wereld.
Rechts-terroristisch online-milieu
De NCTV zegt verder dat ook van soms zeer jonge mensen "binnen het rechts-terroristische online-milieu" een geweldsdreiging blijft uitgaan. Volgens het rapport lijken daarbij ideologische overtuigingen steeds minder van belang, maar leiden "geweldslust en de drang tot choqueren" ertoe dat deze jongeren online uitkomen bij rechts-terroristische chatgroepen.
De NCTV voegt eraan toe dat het "rechts-extremistische landschap" vooral bestaat uit groepen die streven naar normalisering van hun gedachtegoed en het weerbaar maken van het "blanke ras" door fysieke training. Die groepen zijn klein, maar hebben soms een groot online bereik.
Volgens het rapport kan de bredere acceptatie van deze ideeën leiden tot toenemende intolerantie tegen de overheid en kan dat op termijn drempelverlagend werken bij de inzet van geweld.
Soevereinen en links-extremisten
In het Dreigingsbeeld staat ook dat uitlatingen door de "anti-institutionele beweging" over een kwaadaardige elite wantrouwen tegen democratische instituties aanwakkeren en het vertrouwen in de democratische rechtsorde ondermijnen. "Bij een klein deel van de aanhangers vormt dit narratief een opmaat naar intimidatie en geweld." Volgens de NCTV is een kleine minderheid van de 'soevereinen' in Nederland bereid om offensief geweld te gebruiken.
Aalbersberg zegt verder dat de ontwikkelingen rond links-extremisme voor een beperkte gewelddadige extremistische of terroristische dreiging in Nederland zorgen. Volgens hem uit deze beweging zich meestal voornamelijk activistisch, maar zijn er soms ook hardere acties. Als voorbeeld noemt hij links-extremisten die zich aansluiten bij pro-Palestijnse demonstraties bij universiteiten, "die in enkele gevallen gepaard gingen met geweld tegen de politie".
De NCTV vindt het ook voorstelbaar dat de vorming van een rechts kabinet leidt tot toenemende activiteiten van extreemlinks.