In drie jaar ruim 50.000 minderjarige migranten verdwenen in Europa
In de afgelopen drie jaar zijn 51.433 kinderen binnen Europa verdwenen uit asielzoekerscentra. Dat blijkt uit onderzoek van het journalistencollectief Lost in Europe in samenwerking met de Belgische media VRT, Knack en De Standaard. Van deze minderjarigen is onbekend waar ze zijn gebleven.
Het gaat om kinderen die zonder begeleiding naar Europa zijn gereisd en zich in een lidstaat hebben gemeld in een asielzoekerscentrum. Daar zijn ze na hun verdwijning als vermist geregistreerd. Meestal gaat het om kinderen tussen 12 en 18 jaar, maar ook hele jonge kinderen raken 'kwijt'.
Het aantal van ruim 50.000 is meer dan een verdubbeling ten opzichte van de drie jaar ervoor. In de periode van 2018 tot en met 2020 werden 18.292 vermissingen geregistreerd. De onderzoekers zien de laatste jaren een flinke toename van kinderen die uit Afghanistan komen, waar sinds 2021 de Taliban weer aan de macht zijn. Daarnaast heeft Oostenrijk nu meer zicht op de cijfers, en daar zijn de aantallen ook fors.
"Maar de werkelijke aantallen liggen veel hoger", zegt Geesje van Haren van journalistencollectief Lost in Europe. Van de 31 Europese landen waar gegevens zijn opgevraagd over deze vermissingen, leverden 16 landen die aan. Griekenland, Spanje en Frankrijk konden of wilden geen data verstrekken. "En dat zijn grote landen met enorme migratiestromen", benadrukt Van Haren.
Cocktail voor uitbuiting
Bovenaan de lijst staat Italië, met bijna 23.000 verdwenen minderjarigen. Dat land is vaak het eerste aankomstland in Europa en de jonge migranten hebben meestal een ander land van bestemming in gedachten, bijvoorbeeld omdat ze daar familie hebben.
Het komt ook voor dat migranten bewust onder de radar duiken, omdat ze liever in de illegaliteit leven dan dat ze terug moeten naar hun land van herkomst. Ook vallen ze regelmatig in handen van mensenhandelaren, waarna ze worden uitgebuit en moeten werken in de hennepteelt of prostitutie.
"Deze jongeren zijn daar enorm kwetsbaar voor, ook in Nederland", vertelt Van Haren. Hier werden in de afgelopen drie jaar 15.404 alleenstaande minderjarige asielzoekers geregistreerd. Van hen zijn er 850 verdwenen.
"In Nederland worden alleenreizende minderjarige asielzoekers opgevangen in hotels. Ze krijgen te weinig scholing, er is te weinig begeleiding en amper dagbesteding. Ze hebben geen geld en wel schulden. Het is dé cocktail voor uitbuiting."
Vingerafdrukken bijvijlen
Er zijn vergevorderde plannen om deze groep binnen Europa centraal te registreren. Het idee is om vingerafdrukken van de jongeren bij te houden. "Een hele goeie ontwikkeling", vindt Van Haren, maar ze plaatst ook kanttekeningen. "We kennen bijvoorbeeld verhalen van jongeren die onder druk van criminele organisaties hun vingerafdrukken moeten bijvijlen."
De oplossing ligt niet voor het grijpen. "We treden veel op tegen mensensmokkel aan de randen van Europa. Maar iets doen tegen mensenhandel, daar zijn we nog niet zo goed in."
