Celstraffen geëist tegen verdachten in zaak zelfdodingsmiddel X
Het Openbaar Ministerie heeft tegen een groep verdachten in de zaak rond zelfdodingsmiddel 'X' celstraffen geëist tot 2,5 jaar, waarvan een jaar voorwaardelijk. Ze hebben volgens justitie geholpen bij de verstrekking van het middel en zouden daardoor schuldig zijn aan hulp bij zelfdoding. Voor een van de zeven verdachten is vrijspraak geëist.
Volgens de officier van justitie hebben de verdachten, gedreven vanuit "doorgeslagen idealisme", een distributiehandel in het middel opgezet. Twee verdachten zouden het daadwerkelijk hebben verhandeld. De andere verdachten hielpen bij de organisatie daarvan en zouden ervoor hebben gezorgd dat de distributie kon doorgaan. Door de handel in en rondom huiskamerbijeenkomsten is het middel bij honderden mensen terechtgekomen, wat in meerdere gevallen leidde tot de dood.
De officier van justitie zei dat de verdachten, die allen boven de 70 zijn, de drempel om het middel te verkrijgen "fors verlaagd" hebben. "Als je betaalde kon je het middel krijgen", zei hij. Dat zou soms via een appje of een e-mail zijn gegaan. "Of je nu oud was of jong, of je nu ziek was of gezond." Door het middel beschikbaar te stellen "voor iedereen" hebben de verdachten het risico genomen dat mensen met suïcidale gedachten "impulsief naar het middel grepen".
Twee verdachten kregen de hoogste straffen tegen zich geëist: 30 maanden cel waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Zij hebben beiden volgens justitie het middel zelf geleverd; een van hen zou verantwoordelijk zijn voor zo'n 600 doses. Andere verdachten kregen lagere strafeisen; zij hadden zelf niet actief geleverd maar droegen er wel aan bij dat het distributiesysteem overeind bleef, aldus justitie. Een van de verdachten gaat wat het OM betreft vrijuit; zij zou geen actieve bijdrage hebben geleverd.
Huiskamergesprekken
De verdachten deden mee aan zogenoemde huiskamergesprekken, waar informatie over zelfdoding werd gegeven. Dat is legaal in Nederland, maar volgens het OM bleef het daar niet bij. Rond de huiskamergesprekken zouden de verdachten als groep de verstrekking van het middel mogelijk hebben gemaakt. Ze droegen hier volgens het OM ieder op hun eigen manier aan bij en zouden zich hierdoor schuldig hebben gemaakt aan deelname aan een criminele organisatie.
De zeven verdachten zijn allen verbonden (geweest) aan de Coöperatie Laatste Wil, twee van hen zijn oud-bestuursleden. De organisatie zelf, die zich sterk maakt voor het recht op zelfbeschikking, wordt niet vervolgd.
Hulp bij zelfdoding is strafbaar in Nederland tenzij aan heel strenge voorwaarden is voldaan. Voor euthanasie moet sprake zijn van ondraaglijk lijden, moet er geen behandeling meer mogelijk zijn en is betrokkenheid van een arts vereist.
Giftige stoffen
Middel 'X' is een poeder dat bestaat uit meerdere giftige stoffen die worden gebruikt in de chemische industrie. Zes jaar geleden introduceerde de Coöperatie Laatste Wil het als een humaan middel om op een zelfgekozen moment uit het leven te kunnen stappen. Gebruikers zouden binnen twintig minuten na inname in een coma raken en zonder pijn overlijden.
Over de vraag of het daadwerkelijk leidt tot een humane dood zijn sinds het begin sterke twijfels. Zo zouden er meerdere voorbeelden zijn waarbij mensen na inname in mensonterende situaties terechtkwamen. Op een website van de Rijksoverheid staat dat van tevoren onduidelijk is hoe de vergiftiging verloopt en dat "ernstige bijwerkingen" kunnen optreden tot het moment van overlijden. Na inname kan het wel 40 uur duren voor iemand overlijdt.
