'Oudje' Koeman durft te vernieuwen, maar uitvoering stelt teleur
Met gedurfde tactische keuzes hoopte bondscoach Ronald Koeman Schotland vrijdag te overdonderen bij de aftrap van het EK-jaar. De uitslag was ernaar (4-0), maar verder was het vooral teleurstellend wat Oranje liet zien in de Johan Cruijff Arena.
Toen Koeman afgelopen donderdag in Zeist zijn 61ste verjaardag vierde, vroeg hij de spelers of zij hem nu als een oude man zagen. Dat was niet zo. "Dat ligt ook een beetje aan kleding, hoe je bent, hoe je doet", verklaarde hij.
Koeman vergeleek zijn leeftijd met die van Rinus Michels op het EK van 1988. Die was destijds 60 jaar, jonger dan Koeman nu. "Toen had ik wel het idee, met alle respect voor Michels, dat we een oudere trainer hadden."
Al jaren staat Koeman als coach bekend als pragmaticus. Als een realist, als iemand die kiest voor een strijdwijze die resultaat oplevert. Met als grote voorbeeld Michels, die in 1988 voor 4-4-2 koos bij Oranje en daarmee zowaar de Europese titel veroverde.
Met de tijd mee
Maar Koeman probeert met de tijd mee te gaan en ook in zijn denken geen oude, conservatieve trainer te zijn. Zijn strijdplan tegen Schotland was daar een voorbeeld van. Het was op papier 4-3-3, maar in de praktijk moest het in balbezit een soort 3-2-2-3 worden.
Een speciale rol was daarbij weggelegd voor Jeremie Frimpong, die van rechtsback moest doorschuiven naar de positie van rechtsbuiten. Aan de andere fungeerde Cody Gakpo als vaste linksbuiten en Memphis Depay was de spits.
Daarachter stonden de twee nummer tiens, Georginio Wijnaldum en Xavi Simons, die het vierkant, de box, op het middenveld moesten vormen met de controleurs Mats Wieffer en Tijjani Reijnders.
Het is een trend in het hedendaagse voetbal, dat vierkant op het middenveld, om een overtal te creëren op de 'snelweg', het centrale gedeelte van het veld. Ook moderne topcoaches doen het, zoals Jürgen Klopp (Liverpool), Pep Guardiola (Manchester City) en Mikel Arteta (Arsenal).
Kijk hieronder naar de uitleg van Koeman voor en na de wedstrijd:
En Koeman nu dus ook. Alleen liet de uitvoering tegen Schotland zwaar te wensen over. De 23-jarige Frimpong blinkt al enige tijd uit bij Bayer Leverkusen en al langer klinkt de roep om een kans in Oranje voor de razendsnelle flankspeler.
Louis van Gaal nam hem mee naar het WK, maar gaf hem geen speeltijd. Onder Koeman debuteerde Frimpong in oktober als invaller tegen Frankrijk en tegen Schotland volgde de eerste basisplaats. De geboren Amsterdammer kon de hooggespannen verwachtingen niet waarmaken.
Zoals Teun Koopmeiners zijn vorm van Atalanta nog niet bij Oranje heeft gebracht en Xavi Simons nog niet schittert zoals bij PSV en RB Leipzig. Het oranje shirt leek ook voor Frimpong zwaar te wegen.
'Ligt niet aan het systeem'
Frimpong startte op papier als rechtsback, maar moest net als bij Leverkusen vooral als rechtsbuiten opereren. Daar kwam weinig van terecht. Hij leed veel balverlies en toonde zijn grote kracht, zijn snelheid, nauwelijks. Na ruim een uur werd Frimpong vervangen door Denzel Dumfries.
Wieffer grossierde eveneens in balverlies en ook de anderen waren niet balvast. "Als je dit soort fouten maakt in je opbouw en in balbezit, dan is een systeem niet aan de orde", reageerde Koeman na afloop.
Een jaar geleden zei Koeman bijna hetzelfde na de 4-0 nederlaag bij Frankrijk. Bij de start van zijn tweede termijn als bondscoach koos hij nadrukkelijk voor 4-3-3, als antwoord op het WK-systeem van voorganger Louis van Gaal (3-4-1-2).
"We maken fouten op plaatsen waar je dat never nooit mag doen", zei Koeman na de deceptie in Parijs, over onder anderen Kenneth Taylor en Marten de Roon. "Volgens mij ligt dit niet aan een systeem."
Dinsdag tegen Duitsland in Frankfurt wacht Oranje een tweede kans. Een goed plan is opnieuw nodig en vooral een stuk betere uitvoering.
Bekijk hier de samenvatting van het duel tussen Nederland en Schotland: