Mogelijk felle ster te zien aan hemel in komende maanden
Ergens in de komende maanden is aan de hemel mogelijk een systeem van sterren te zien dat normaal gesproken niet waarneembaar is met het blote oog. Dat voorspellen NASA-sterrenkundigen.
Het systeem bestaat uit twee sterren, die op 3000 lichtjaar afstand van de aarde staan. De zogenoemde 'witte dwerg' is een ster in de eindfase van zijn bestaan, die klaar is met verbranden. De andere, de 'rode reus', is een ster die tijdelijk wat groter is.
Als deze twee sterren in een nauwe baan om elkaar heen draaien, gaat er materiaal van de rode reus naar de witte dwerg, zegt sterrenkundige Annelotte Derkink van de Universiteit van Amsterdam. "Er kan dan een nucleaire kettingreactie ontstaan, waarbij de buitenste laag van de witte dwerg helemaal ontploft."
Bij die zogenoemde nova-explosie wordt het systeem van de twee sterren tijdelijk zo helder dat het te zien is met het blote oog. "Misschien wel zo helder als de poolster", zegt Derkink. Wie dit verschijnsel wil zien, moet wel snel zijn: na een paar dagen wordt het licht weer minder fel.
Eens in 80 jaar
Sterrenkundigen konden uitrekenen dat de ontploffing waarschijnlijk dit jaar is. De laatste keer dat zo'n explosie plaatsvond, is zo'n tachtig jaar geleden, en de keer daarvoor was weer tachtig jaar eerder. "Het licht van het systeem lijkt nu heel erg op hoe dat eruitzag in 1945, een jaar voor de laatste explosie", zegt Derkink.
Toch is het niet zeker dat er weer een explosie is in de komende maanden. "Wie weet gedraagt het systeem zich nu anders", zegt Derkink.
Als het systeem wel ontploft, hopen sterrenkundigen met behulp van telescopen meer te leren over het verloop van deze nova-explosie. "Ook willen we graag weten of deze ster ook een supernova kan veroorzaken", zegt Derkink. Dat is een nog krachtigere explosie dan een nova-explosie.
Als het zover is, kunnen sterrenliefhebbers het best een app of hemelkaart erbij pakken, zegt Derkink. "Begin met kijken naar de Grote Beer, de Poolster, en zoek dan naar Hercules. Dan zit je al in de goede richting."
