Nieuwe wet per 1 juli: dwang aantonen bij seksueel geweld niet meer nodig
De nieuwe Wet seksuele misdrijven gaat per 1 juli in. Dat heeft demissionair minister van Justitie Yesilgöz bekendgemaakt. De Eerste Kamer stemde gisteren in met de wet, die slachtoffers van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag beter moet gaan beschermen.
Het wordt voor slachtoffers makkelijker om aangifte te doen van onder meer aanranding en verkrachting en ze hoeven niet meer aan te tonen dat er sprake was van dwang. Ook seksuele intimidatie in het openbaar wordt strafbaar. Dat geldt niet alleen voor incidenten op straat, maar ook voor gevallen op sociale media en publieke websites. Verder wordt het stelselmatig op seksuele en schadelijke wijze communiceren met kinderen strafbaar, ook wel sexchatting genoemd.
Het is de bedoeling dat in de nieuwe wet seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag offline en online even strafbaar zijn. Voor meerdere seksuele misdrijven gaan de maximumstraffen omhoog. En verkrachting kan straks niet meer verjaren. Het maakt dan niet meer uit wanneer slachtoffers aangifte doen.
'Seks hoort vrijwillig te zijn'
"Met deze wet stellen we een duidelijke norm: seks hoort altijd vrijwillig en gelijkwaardig te zijn", zegt demissionair minister Yesilgöz van Justitie. "Iemand is strafbaar bezig als diegene weet of had moeten weten dat de ander niet wil, maar toch doorgaat. De huidige wetgeving ten aanzien van seksueel geweld sloot niet meer aan bij wat we als samenleving acceptabel gedrag vinden en wat niet."
De minister vindt dat ook seksuele intimidatie harder moet worden aangepakt, offline én online. "Het is onacceptabel dat straten gemeden worden en dat mensen - vaak vrouwen en kinderen - zich niet veilig kunnen bewegen op internet en op social media, uit angst voor seksueel ongewenst gedrag van anderen", aldus Yesilgöz.
Slachtoffers hoeven straks in het geval van verkrachting of aanranding niet meer te bewijzen dat ze zijn gedwongen. Iemand is strafbaar als diegene seksueel contact doorzet terwijl er sprake is van duidelijke signalen dat de ander dat niet wil, zoals expliciet verbaal of fysiek afhoudend gedrag of een passieve opstelling, zoals het uit angst bevriezen van het lichaam. Dwang is vanaf 1 juli wel een strafverzwarende factor.
Bewijs leveren bij seksuele misdrijven blijft lastig, benadrukt het ministerie. Vaak waren de direct betrokkenen de enige getuigen. Zogenoemd steunbewijs blijft bij een beschuldiging daarom wel "noodzakelijk". Het kan dan gaan om sporen op het lichaam, camerabeelden of tekstberichten.
Politie en OM opleiden
Voordat de wet in werking treedt moeten zo'n 25.000 politieagenten een opleiding hebben doorlopen. Het gaat dan onder meer om agenten die aangiftes opnemen. Bij het Openbaar Ministerie (OM) worden zo'n 250 officieren van justitie opgeleid. Een deel van hen zal specifiek zedendelicten gaan behandelen, zei Yesilgöz bij het debat in de Eerste Kamer.
Een deel van de Eerste Kamerleden was bezorgd over de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de wet, meldt persbureau ANP. De senatoren willen niet dat aangiften van zedendelicten te lang blijven liggen door capaciteitsproblemen bij de politie en het OM.
