Toegenomen bendegeweld in Haïti heeft grote impact op sterftecijfer

In de grootste sloppenwijk van de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince kwamen vier op de tien doden de afgelopen jaren om door geweld. Dat staat in een rapport van Artsen zonder Grenzen met cijfers uit 2022 en 2023. Het onderzoek laat zien hoe het toegenomen bendegeweld in Haïti impact heeft op de het sterftecijfer en de doodsoorzaken in Haïti.

In de sloppenwijk Cité Soleil vielen in een jaar tijd 176 doden. Dat komt neer op 0,63 doden per 10.000 inwoners per dag. Oorlogsgebieden in Syrië en Myanmar kennen vergelijkbare sterftecijfers.

Van de 8000 ondervraagde inwoners uit Cité Soleil gaf 13 procent aan getuige te zijn geweest van extreem geweld op straat, zoals een moord of lynchpartij. Ook zei 40 procent van de ondervraagde zwangere vrouwen te hebben afgezien van prenatale zorg, omdat ze de deur niet uit durfden vanwege het geweld op straat.

In het rapport beschrijft een werknemer van Artsen zonder Grenzen de dagelijkse praktijk in het land. "Ik ben eraan gewend dat mensen worden vermoord. Ik ben eraan gewend om lichamen op de grond te zien liggen. Gewend aan verkoolde lijken en explosies."

Toegenomen bendegeweld

Het onderzoek van Artsen zonder Grenzen gaat over de periode tussen augustus 2022 en juli 2023. De internationale hulporganisatie deelt de bevindingen nu bendegeweld in Haïti de afgelopen week in hoog tempo is toegenomen. Inwoners leven met de voortdurende dreiging om verwikkeld te raken in geweldsuitbarstingen tussen bendes, de politie en civiele zelfverdedigingsbrigades.

Volgens het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties (OHCHR) werden er in januari 2024 minstens 806 mensen gedood, gewond of ontvoerd in Haïti. Het wordt beschouwd als de meest gewelddadige maand in meer dan twee jaar in het land.

In deze video leggen we uit wat er misgaat in Haïti:

Volgens de laatste cijfers van kinderrechtenorganisatie Unicef leeft zo'n 60 procent van de Haïtianen onder de armoedegrens. Vooral in de sloppenwijken van de hoofdstad is de toestand kritiek. Tachtig procent van de bendes is daar actief. Volgens de Verenigde Naties kwamen er vorig jaar bijna 5000 mensen om door bendegeweld.

Dat geweld bereikte een climax toen president Jovonel Moïse in 2021 werd vermoord. Sindsdien heeft het land geen functionerend bestuur meer en hebben bendes steeds meer de macht gegrepen. De al beroerde situatie verslechterde afgelopen weekend toen bendeleden de grootste gevangenissen van het land bestormden. Ze lieten duizenden gevangenen vrij.

De Verenigde Staten riep premier Henry, die deze week op buureiland Puerto Rico opdook, vandaag op om haast te maken met het uitschrijven van nieuwe verkiezingen.