Eerste verdachten aangehouden na boerenacties: 'Ernstig strafbaar feit'

De politie heeft de eerste verdachten aangehouden die mogelijk betrokken waren bij de boerenacties van gisteravond en vanochtend. Dat meldt het Openbaar Ministerie op X.

Het gaat om een 39-jarige man uit Klarenbeek en een 35-jarige man uit Eerbeek die worden verdacht van het dumpen van afval en brandstichting. Zij werden tijdens hun protest aangehouden op de A50 en zitten vast.

Het OM zegt dat de vernielingen en blokkades niets met vreedzaam demonstreren te maken hebben en noemt dit "onacceptabel". "Het in brand steken van hooibalen en mogelijk asbest op snelwegen is een ernstig strafbaar feit", aldus Rinus Otte, voorzitter van het college van procureurs-generaal van het OM. Het is onduidelijk hoeveel verdachten zijn aangehouden.

Brandjes en blokkades

Boeren gingen gisteravond en vanochtend door heel het land de straat op. Ze staken hooibalen in brand, staken vuurwerk af en blokkeerden snelwegen. Ook werd er asbest, plastic, hout en banden in brand gestoken. De politie beschermde in Staphorst, Steenwijk en Apeldoorn brandweerlieden die werden belaagd door actievoerders. Daarbij werd niemand aangehouden.

Rijkswaterstaat is de hele ochtend bezig geweest het puin op te ruimen en de wegen vrij te maken. De op- en afritten naar de A1 bij Hengelo en Oldenzaal waren urenlang dicht door de acties.

Een woordvoerder van de vier landelijke politiebonden noemt de acties waanzin. "Burgers, politie, brandweer en andere hulpverleners worden bewust in gevaar gebracht. Asbest in brand steken is ontzettend schadelijk voor iedereen. Wij staan absoluut voor het demonstratierecht, maar dit heeft er helemaal niks mee te maken", aldus de woordvoerder tegen de NOS.

Rugdekking minister

De woordvoerder hekelt het gebrek aan overeenstemming tussen de verschillende lokale driehoeken, bestaande uit de burgemeester, het OM en de politiechef. "Omdat er nu geen eenduidige manier van inzet is, krijgt de politie de schuld omdat ze verschillend reageren op verschillende demonstraties. Dit moet stoppen."

De bonden vragen om rugdekking van de minister en om meer capaciteit. "Ze kunnen wel hard roepen dat we strenger moeten optreden, maar dan moet je daar ook de dekking voor geven."

Zo werd er vanochtend puingeruimd op de A1:

Ook burgemeester Schelberg van Hengelo heeft geen goed woord over voor de boeren die betrokken waren bij de acties. Ook hij zegt dat dit niets met demonstreren te maken heeft. "Er zijn stevige wetten overtreden en er moeten duidelijke stappen worden ondernomen", aldus de burgemeester tegen de NOS.

"Ik spreek als burgemeester met veel boeren uit de omgeving die zich distantiëren van deze optredens omdat zij ook beseffen: dit gaat veel te ver. Dit zijn criminele acties en dit gaat ten koste van de boodschap die boeren willen overdragen."

Onveilige situaties

De politie Oost-Nederland zei eerder dat er veel onveilige situaties zijn ontstaan door de ongeregeldheden. "Het dumpen en in brand steken van afval is een gevaar voor de gezondheid en voor het milieu. Er ontstaan ook gevaarlijke situaties op de weg." Ook de politie zegt dat er strafbare feiten zijn gepleegd.

Niet houdbaar

Ook boerenorganisatie LTO neemt afstand van de acties van de afgelopen dagen. "We vinden het belangrijk om te benadrukken dat de meeste boeren niet achter acties met intimidatie en vandalisme staan, zoals brandstichting op de openbare weg en het in brand steken van asbest", aldus een woordvoerder.

De organisatie zegt tegelijkertijd te begrijpen dat boeren zich zorgen maken. "We zien dat boeren grote problemen hebben. Ze maken zich zorgen over hun bestaanszekerheid. Nieuw beleid en regels stapelen zich op, maar zonder toekomstperspectief. Dat is niet houdbaar."

Klimaatneutraal

De boeren protesteerden vanwege onvrede over de Europese regels en de Green Deal van de Europese Commissie om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken. Vandaag komt de Commissie naar verwachting met een verscherping van de regels voor de uitstoot van broeikasgassen.