Poolse PiS-premier Morawiecki mag regering proberen te vormen

In Polen is huidig premier Morawiecki van de conservatieve PiS-partij aangewezen als kandidaat-premier. Hij mag als eerste proberen een nieuwe regering te vormen. Toch is het maar zeer de vraag of hij een coalitie kan smeden.

PiS kwam bij de verkiezingen van 15 oktober als grootste partij uit de bus, maar de oppositie heeft de beste papieren om een meerderheidscoalitie te smeden. Oppositieleider Donald Tusk, voormalig premier en oud-voorzitter van de Europese Raad, maakte daarom ook kans om kandidaat-premier te worden. Maar president Duda, een PiS-bondgenoot, heeft vandaag gekozen voor Morawiecki.

Duda benadrukt dat het traditie is in de Poolse politiek om de winnaar van de verkiezingen als eerste de kans te geven een nieuw kabinet te vormen. Uiteindelijk moet een meerderheid in het parlement de voordracht van Morawiecki goedkeuren. Als dat niet lukt, wordt een nieuwe kandidaat-premier aangesteld.

Partij Burgerplatform van Tusk is de tweede partij met 30,7 procent van de stemmen. PiS kreeg bij de parlementsverkiezingen 35,4 procent, maar veel partijen sloten samenwerking met de nationalistische partij op voorhand uit. Pro-Europese oppositiepartijen hebben samen 248 van de 460 zetels in het Poolse lagerhuis, de PiS 194.

PiS is sinds 2015 aan de macht in Polen. Sindsdien is de rechtelijke macht ingeperkt en afhankelijk gemaakt van de regering en ook op de media heeft de partij grote druk uitgeoefend. De huidige regering is geregeld op ramkoers geweest met de EU. Onder een deel van de Poolse bevolking, vooral buiten de grote steden, is de partij nog altijd zeer populair vanwege zijn conservatieve koers.