Belangrijkste mensenrechtenprijs EU postuum naar Mahsa Amini, spil Iraanse protesten

De Koerdisch-Iraanse Mahsa Amini krijgt postuum de Sacharovprijs. Ze overleed vorig jaar nadat ze met veel geweld was opgepakt, omdat ze haar hoofddoek te los droeg. Ze krijgt de belangrijkste mensenrechtenprijs van de Europese Unie samen met de protestbeweging Vrouwen, Leven, Vrijheid, die na de dood van Amini maandenlang protesteerde tegen repressie in Iran.

"Het Europese Parlement staat trots naast iedereen die dapper en opstandig genoeg is om te strijden voor gelijkheid, waardigheid en vrijheid in Iran", zei voorzitter Metsola bij de bekendmaking in Straatsburg. "We steunen iedereen die, zelfs vanuit de gevangenis, Vrouwen, Leven, Vrijheid levend houdt."

Eerder deze maand ging de Nobelprijs voor de Vrede ook al naar een leider van de Iraanse beweging, Narges Mohammadi. Zij zat als dissident al vast toen de massaprotesten begonnen, maar regelde vanuit de cel steunbetuigingen en solidariteitsacties in de gevangenis.

Steuntje in de rug

Aan de Sacharovprijs is een bedrag van 50.000 euro verbonden. Elke Europarlementariër mag een nominatie doen voor de prijs, mits er steun is van veertig leden van het parlement. De fractievoorzitters kennen de prijs uiteindelijk toe. Naast Amini waren dit jaar ook mensenrechtenactivisten uit Nicaragua genomineerd en voorvechters van abortus uit de VS, Polen en El Salvador.

De prijs, die op 13 december wordt uitgereikt in Straatsburg, is vernoemd naar de Russische dissident Andrej Sacharov. Hij is bedoeld als steuntje in de rug voor individuen en organisaties die zich inzetten voor mensenrechten. Vorig jaar werd het Oekraïense volk uitgekozen vanwege de inval van Rusland.