Hunkeren naar Nederland-Frankrijk uit 2018, de bijna perfecte wedstrijd
"Een panenka om de wereldkampioen op niet mis te verstane wijze te vernederen."
Met die zin sluit NOS-commentator Jeroen Grueter een bijzondere voetbalavond af in november 2018. Het boogballetje waarmee Memphis Depay zijn strafschop tegen de Fransen verzilvert, is het perfecte slotstuk van een zinderende Nations League-wedstrijd in de Kuip.
Met Frankrijk morgenavond in de EK-kwalificatie opnieuw als tegenstander in Nederland, dwalen de gedachten af naar die waterkoude vrijdagavond in Rotterdam, alweer bijna vijf jaar terug. "Dit moet de norm zijn", klonk het destijds bij Oranje, na een bijna foutloze avond.
Kylian Mbappé, N'Golo Kanté, Antoine Griezmann. Mannen van formaat, kersverse wereldkampioenen, blakend van het zelfvertrouwen. En zeker niet onder de indruk van Oranje. Al heeft het Nederlands elftal kort daarvoor met 3-0 van Duitsland gewonnen. Ietwat geflatteerd, maar toch.
De technische staf van Oranje, in de eerste periode van bondscoach Ronald Koeman, heeft het tactisch plan klaar. Twee maanden ervoor is er in Parijs met 2-1 verloren. Een nederlaag met potentie. Mede dankzij de zege op de Duitsers is er geloof bij Nederland dat een goed resultaat mogelijk is.
'Niet in de val trappen'
"We hadden de Fransen natuurlijk ook goed bekeken op het WK", blikt toenmalig assistent-trainer Dwight Lodeweges nu terug. "Knap hoe bondscoach Didier Deschamps een elftal vol sterren zo gedisciplineerd liet spelen. Op die manier hadden ze ook de meeste kans op succes."
Lodeweges doelt op de afwachtende manier van spelen van het team vol aanvallende kwaliteit. "Ze speelden op de tegenaanval, stonden compact, probeerden de tegenstander te lokken, kwamen er dan tussen en stormden naar voren. Het was aan ons om niet in die val te trappen."
En dat betekent zorgvuldig zijn in balbezit en bij balverlies niet altijd direct hoog druk zetten, legt Lodeweges uit. "Het was een soort schaakspel in die wedstrijd. En wij hielden het vol. De beste interland die we gespeeld hebben."
Al vanaf het begin valt Oranje met het hoofd erbij aan en worden er kansen gecreëerd. Vlak voor rust maakt Georginio Wijnaldum de verdiende 1-0 vanuit de rebound van een schot van Ryan Babel.
"We speelden echt heel goed. Alles klopte. En alles dat we wilden, kwam eruit", onderstreept Denzel Dumfries, die avond als stoomlocomotief op rechts een van de uitblinkers aan Nederlandse zijde.
Magistrale interland
Omdat de Franse doelman Hugo Lloris de ene bal na de andere uit zijn doel houdt, duurt het lang voordat Oranje het duel beslist. Diep in blessuretijd wordt Frenkie de Jong, bezig aan een magistrale interland, gevloerd in het zestienmetergebied: strafschop.
Memphis Depay gaat vol bravoure achter de bal staan en laat met een stiftbal de Kuip trillen. Nederland, dat twee eindtoernooien op rij had gemist, verslaat de wereldkampioen. De duistere tijden lijken voorgoed voorbij.
Nieuwe fase
"Die panenka was de kers op de taart", merkt Lodeweges op. "Een bevestiging dat we toen in een nieuwe fase waren beland", kijkt Dumfries terug. "Voor het publiek was het ook een graadmeter dat we vooruitgingen. Een fantastische avond."
Oranje verkeert na afloop dan ook in extase. "Ik had niet verwacht dat deze ploeg zo ver zou zijn, om negentig minuten lang een duel zo goed te kunnen lezen. Het was zó volwassen", oordeelt een meer dan tevreden bondscoach.
"Dit was exceptioneel goed en je ziet ook dat ze nog beter kunnen. Al zal dat heel moeilijk zijn", weet Koeman, die het duel met een 9,5 zou becijferen.
"Dit is het niveau dat we willen halen. Ik denk dat dit het uitgangspunt moet zijn. En we hopen het zelfs nog beter te doen", stelt De Jong in een interview na afloop.
Niet meer zo geïmponeerd
We zijn inmiddels bijna vijf jaar verder. De bondscoach is, na een Catalaanse omzwerving, nog dezelfde. De kern van de ploeg is - mits fit - ook grotendeels hetzelfde, met Virgil van Dijk, Frenkie de Jong en Memphis Depay. Toch lukt het Oranje daarna niet meer om zo te imponeren.
"Ik kan me in mijn tijd niet nog een andere wedstrijd herinneren met zo'n wow-gevoel", luidt dan ook de conclusie van Lodeweges, tussen 2018 en 2021 assistent-trainer in Zeist.
"In 2018 stond er een heel jong team, vol vuur en bewijsdrang", zegt de ervaren Lodeweges. "Ik weet nog dat ik de eerste training op het veld stond en bij mezelf dacht dat ik een jaar lang niets hoefde te zeggen, want alles wat zij in oefeningen deden, was perfect."
Of het team van toen beter was dan het Oranje van nu? "Je kunt nooit vergelijken", aldus Dumfries. "Het voetbal evolueert, je hebt te maken met blessures, met andere spelers. Ook nu zijn we de goede weg weer ingeslagen. Het is aan ons om die weg te vervolgen."
