Prowesterse koers van Slowakije wijkt voor populisme en pro-Russische inslag

De winnaar van de verkiezingen in Slowakije, de populistische oud-premier Fico, heeft gezegd dat hij wacht op een uitnodiging van de president om een nieuwe regering te vormen. Hij verwacht dat de coalitiebesprekingen ten minste twee weken zullen duren. Wanneer president Caputová de opdracht zal verstrekken, is niet duidelijk.

Robert Fico (59) won met zijn linkse partij Smer de parlementsverkiezingen met 23 procent van de stemmen, gevolgd door de progressieve PS met 18 procent van de stemmen. "We hebben heldere ideeën en duidelijke plannen, we weten precies wat de regering zou moeten doen", zei Fico.

Geen wapens meer

In de verkiezingscampagne zei Fico, die pro-Russisch is, al dat hij wil stoppen met wapenleveringen aan Oekraïne, het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne wil tegenhouden en tegen sancties voor Rusland is. Hij voegde daar vandaag aan toe dat Slowakije grotere problemen heeft dan Oekraïne.

Slowakije steunde buurland Oekraïne tot nu toe in de oorlog met Rusland. Het land leverde MiG-straaljagers en biedt NAVO-troepen uit verschillende landen onderdak. Fico wil dat er zo snel mogelijk vredesbesprekingen op gang komen.

Het tot nu toe gevoerde buitenlandbeleid zal verder niet veranderen, zei hij, maar er is volgens hem wel kritiek op onderdelen van het beleid van de Europese Unie. Ook kondigde Fico aan dat er weer controles komen aan de grens met Hongarije.

Coalitiepartners

Fico volgt Ludovit Odor op, die sinds mei een zakenkabinet leidt na de val van de regering-Heger. De prowesterse Heger bood in mei het ontslag van zijn regering aan. Zijn coalitie verloor de meerderheid in september vorig jaar na onenigheid over de energieprijzen.

Een van de mogelijke coalitiepartners is Hlas. Deze sociaaldemocratische partij, een afsplitsing van Smer, kreeg 15 procent van de stemmen. Partijleider Peter Pellegrini was Fico's opvolger als premier van Slowakije in 2018. Fico moest toen aftreden vanwege de politieke crisis die ontstond na de moord op onderzoeksjournalist Jan Kuciak. Pellegrini nam afstand van Fico en richtte met tien medestanders Hlas op.

Toen de verkiezingsuitslag bekend was, zei Pellegrini dat hij een samenwerkingsaanbod verwacht van Fico en dat "niets de vorming van zo'n coalitie in de weg staat, ook al is het niet ideaal om twee voormalige premiers in dezelfde regering te hebben".

Ook de SNS, de Slowaakse Nationale Partij, is een potentiële coalitiepartner. De rechts-nationalistische SNS kreeg bijna 6 procent van de stemmen en nam al eerder deel aan regeringen met Smer. Smer zou met Hlas en SNS uitkomen op 81 zetels, een meerderheid van zes.