Jonge horecamedewerkers lastiggevallen: 'Gasten knijpen in mijn bil'

• Maxime de Vries en Jasper Piersma

Een tik op de billen krijgen van je collega, een gast die seksueel getinte grappen maakt of je baas die je de hele tijd 'sletje' noemt. Het zijn voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag waar jonge horecamedewerkers mee te maken krijgen.

Zo'n 1200 jongeren van 18 jaar of jonger zeggen tegen NOS Stories in hun horecawerk weleens ongewenste situaties met gasten, collega's of leidinggevenden mee te maken. Vooral het aantal meldingen van seksueel getinte opmerkingen en ongewenst lichamelijk contact valt op.

Meestal zijn het gasten die zich hier schuldig aan maken, blijkt uit de antwoorden. Een 18-jarige kroegmedewerkster: "Vaak als ik achter de bar sta en ik vraag wat een gast wil, zeggen ze: "jou". Of: "je telefoonnummer". Een keer bood iemand me zelfs 50 euro om mee te gaan naar de wc."

En het blijft niet bij opmerkingen. "Als het druk is en ik tussen de gasten loop, wordt er op mijn kont geslagen of in mijn bil geknepen. Ik weet op zo'n moment niet wat ik moet doen en lach het een beetje weg", vertelt ze. Soms maken gasten ook foto's van haar als ze bukt en schrijven ze er online bij dat ze de "lekkerste barvrouw van het dorp" is.

NOS Stories spreekt in de video hieronder met meerdere horecamedewerkers over hun (negatieve) ervaringen.

De medewerkster probeert mensen er wel op aan te spreken. "Maar als ik er iets van zeg, verandert er eigenlijk niks en wordt er een beetje om gelachen. Ze doen het de volgende keer weer, soms zelfs vijf minuten later al."

Ook haar baas grijpt vaak niet in. "Soms, als het heel heftig wordt, vraag ik mijn leidinggevende wel of hij gasten eruit wil sturen. Maar dat doet hij dan niet, omdat hij het wel mee vindt vallen. Daardoor meld ik het steeds minder, omdat het eigenlijk geen nut heeft. Ik voel me machteloos."

Jacqueline Twerda, bestuurder bij CNV Vakmensen, herkent de verhalen. "Je ziet dat er in de meeste horeca een informele sfeer heerst. Je bent met een klein team en zorgt er samen voor dat gasten een leuke avond hebben. Maar die sfeer leidt er wel toe dat grenzen niet altijd worden gerespecteerd."

Ongewenst gedrag aankaarten kan volgens haar moeilijk zijn, zeker voor jonge medewerkers. "Er wordt vaak van horecapersoneel zelf verwacht dat ze er iets van zeggen. Dat is best wel ingewikkeld. Je gaat niet op het terras een discussie voeren met een gast."

Ongeveer vier op de tien horecamedewerkers is scholier of student, meer dan de helft niet ouder dan 25 jaar. Twerda: "Voor heel veel jongeren is het hun eerste baantje en ze weten niet altijd wat wel en niet hoort. Als andere mensen in hun omgeving het heel normaal lijken te vinden, denken ze: het ligt aan mij. Maar het ligt niet aan hen."

'Als je niet zo jong was, had ik echt wat met je gedaan'

En het wordt nog lastiger als je directe leidinggevende het probleem is. Zoals bij een 16-jarige jongen die in een café-restaurant werkt. "Mijn baas heeft meerdere keren, als ze vlak langs me moest lopen, met haar handen aan mijn kont gezeten", zegt hij tegen NOS Stories.

"Ook maakt ze, als we na sluitingstijd nog wat drinken met z'n allen, seksueel getinte opmerkingen naar mij. Zoals: "Als je niet zo jong was en ik niet was getrouwd, had ik echt wat met je gedaan." Ik ben 16 jaar en mijn baas is in de 40."

Hij durft er niets van te zeggen. "Ik ben bang dat als ik dat doe, ze boos wordt en me mijn baan afneemt. Daarom probeer ik haar nu gewoon zoveel mogelijk te ontwijken."

Om het voor medewerkers makkelijker te maken grensoverschrijdend gedrag te melden, wijst Koninklijke Horeca Nederland op het belang van vertrouwenspersonen. Op dit moment is het niet voor alle horecazaken verplicht om die te hebben. Bij de Eerste Kamer ligt nu een wetsvoorstel waarin staat dat werkgevers met meer dan tien werknemers verplicht worden om een vertrouwenspersoon aan te wijzen.