Iran: gevangenenruil met VS vindt vandaag plaats
Iran zegt dat de langverwachte gevangenenruil met de Verenigde Staten vandaag zal plaatsvinden. Volgens een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken is het vrijgegeven geld - een belangrijk element in de gevangenenruil met de VS - in Qatar.
Qatar bevestigt aan persbureau Reuters dat het geld in Doha is, waarmee de weg vrij is voor de gevangenenruil tussen Iran en de Verenigde Staten. Beide landen laten vijf gevangenen vrij. In Iran zitten de vijf gevangenen met zowel de Amerikaanse als de Iraanse nationaliteit in de beruchte Evin-gevangenis in Teheran.
Humanitaire doeleinden
De VS had zo'n 6 miljard dollar aan Iraanse banktegoeden bevroren. Het geld speelt een sleutelrol in de gevangenenruil tussen de Verenigde Staten en Iran. Vorige week dinsdag zei de VS al de weg vrij te hebben gemaakt voor de ruil door de sanctie op te heffen. Het geld stond op bankrekeningen die Iran in Zuid-Korea had, maar is dus inmiddels in Qatar.
Het geld mag alleen gebruikt worden voor humanitaire doeleinden. Volgens de Amerikanen zijn er voldoende waarborgen dat het geld niet anders wordt besteed. Pas als de gevangenenruil definitief is, gaat het geld naar Iran.
De VS heeft geen diplomatieke banden met Iran. Iran zegt dat "een derde land" heeft bemiddeld. Een bron van CNN zegt dat Qatar, Oman en Zwitserland bij de onderhandelingen betrokken zijn geweest.
Wie zijn de gevangenen?
Officiële documenten over de identiteit van de gevangenen zijn niet vrijgegeven, maar zowel CNN als BBC bericht over hen. Drie van de vijf gevangenen in Iran zijn volgens de BBC Siamak Namazi (51), Emad Shargi (58) en Morad Tahbaz (67).
Namazi werd in 2015 gearresteerd door de Revolutionaire Garde, hij en zijn vader werden veroordeeld tot 10 jaar cel voor "samenwerken met een vijandige staat". Zakenman Shargi werd in 2018 gearresteerd na beschuldigingen van spionage. Aanvankelijk werd hij wel vrijgelaten, maar Iraanse autoriteiten weigerden zijn paspoort terug te geven.
De 67-jarige natuurbeschermer Tahbaz werd in januari 2018 gearresteerd in Iran bij een actie tegen milieuactivisten. Hij wordt ervan beschuldigd geheime informatie te hebben verzameld over strategische gebieden van Iran.
Naar verwachtingen is Kaveh Lotfolah Afrasiabi onder de vier Iraniërs die de VS vrijlaat: hij werd opgepakt in 2021 op beschuldigingen van "handelen en samenzweren om op te treden als ongeregistreerde Iraanse overheidsagent".
Daarnaast worden Mehrdad Moein Asnari en Amin Hasanzadeh genoemd die beiden banden zouden hebben met Iraanse veiligheidstroepen. Reza Sarhangpour-Kafrani en Kambiz Attar Kashani ten slotte worden beschuldigd van het overtreden van Amerikaanse sancties tegen Teheran.
