Lange wachttijden CBR: minder examenplekken voor slecht scorende rijscholen
De wachttijden om rijexamen te doen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) zijn nog altijd te lang. Kandidaten moeten soms maanden wachten voordat ze terechtkunnen voor hun praktijkexamen, terwijl het CBR zelf een norm van maximaal zeven weken hanteert. Om de achterstanden sneller weg te werken, kunnen rijscholen met een laag slagingspercentage vanaf vandaag minder examenplekken claimen dan rijscholen die het beter doen.
Het CBR kampt sinds de coronacrisis met achterstanden bij het afnemen van het praktijkexamen. Na de lockdowns moesten 300.000 examens worden ingehaald, waardoor de wachttijden opliepen. Volgens een woordvoerder van het CBR is die achterstand nog altijd niet ingehaald. Door extra examinatoren aan te nemen, brengt het bureau de wachttijden langzaam maar zeker naar beneden, maar dat kost tijd.
De gemiddelde landelijke wachttijd voor het praktijkexamen ligt nu op 11,7 weken. In de Randstad kan dit oplopen tot maximaal 18 weken. Alleen in Zeeland en Limburg ligt de wachttijd onder de norm van zeven weken.
Rijscholen met een slagingspercentage van 30 procent of hoger kunnen vanaf vandaag extra examenplekken reserveren op zaterdag. Het is voor het eerst dat het CBR een schifting maakt tussen rijscholen die het goed en minder goed doen. "Dat heeft met de frustratie van examinatoren te maken die op een vrije dag overuren maken en vervolgens vijf mensen moeten laten zakken", legt de CBR-woordvoerder uit. "Dit doen we om onze mensen gemotiveerd te houden, maar ook om aan de branche te laten zien: het moet beter."
Het slagingspercentage bij het CBR ligt iets boven de 50 procent en gemiddeld doet een kandidaat 2,5 keer praktijkexamen voor die slaagt. "Wat ons betreft mag dat slagingspercentage omhoog. Daarvoor moet de branche aan de slag."
Te vroeg op examen
Volgens de woordvoerder gebeurt het te vaak dat leerlingen te vroeg op examen gaan. "Drieduizend keer per jaar moeten onze examinatoren het examen afbreken omdat de kandidaat er nog totaal niet klaar voor is en een gevaar op de weg is. Dat is veel te veel. Hoe meer mensen de eerste keer slagen, hoe minder herexamens en dus hoe sneller het CBR de achterstanden inloopt."
Voor rijinstructeurs betekenen de lange wachttijden dat zij al vroeg een inschatting moeten maken wanneer een leerling op praktijkexamen kan. Boudewijn Pijnappel heeft al 23 jaar een rijschool in het Brabantse Oisterwijk. "Het gros van de examenplekken komt over vier, soms zelfs vijf maanden vrij. Maar als je op tijd inschat hoeveel lessen iemand nodig heeft, kom je wel uit."
Om die examenplekken te kunnen claimen, moet je er als rijinstructeur snel bij zijn, zegt Pijnappel. "De plekken zijn schaars. Als je maar vaak genoeg op de site van het CBR kijkt lukt het wel, maar daar heb je niet altijd tijd voor als je de hele dag in de auto zit."
En daar springen bedrijven dan weer handig op in. Zo is een handel ontstaan in het reserveren en doorverkopen van examenplekken. Dat is niet illegaal, maar het CBR keurt deze ongewenste methode ten zeerste af.
"Er zijn administratiekantoren die reserveringen doen voor met name kleine rijscholen die zelf geen tijd hebben daarvoor", zegt de woordvoerder van het CBR. Hij noemt dat een belangrijke dienst. "Maar er zijn ook bureaus die misbruik maken van het systeem. Het is niet de bedoeling dat gereserveerde examenplekken worden doorverkocht voor hogere prijzen dan het CBR rekent."
Flexibiliteit
Toch is het CBR niet van plan het systeem aan te passen om dit soort praktijken tegen te gaan. De organisatie wil rijinstructeurs de mogelijkheid blijven geven een examenplek te kunnen wisselen wanneer een kandidaat er toch niet op tijd klaar voor is. "Als we de mogelijkheid om te wisselen schrappen, duperen we duizenden rijscholen en kandidaten. De rijscholen en wij willen niet dat er kandidaten op examen komen die niet goed voorbereid zijn", zegt de woordvoerder.
Hij voegt eraan toe dat het CBR geen signalen heeft dat de handel in examenplekken op grote schaal gebeurt. "Maar het is wel een effect van de schaarste van het examen."
De woordvoerder benadrukt dat het CBR sinds de lockdowns ruim honderd nieuwe examinatoren heeft aangenomen en opgeleid. "Een examinator kan zo'n 1500 examens per jaar afnemen, dus we werken hard om onze examencapaciteit verder te verhogen en daarmee de wachttijden zo spoedig mogelijk weer binnen de norm te krijgen."
