Lammertink weet door hersenletsel weinig meer van gemiste kans in Glasgow
Natuurlijk wilde Maurits Lammertink herinneringen ophalen aan het EK van 2018. Over de regen en de vettige, vieze straten van Glasgow waar de wielrenner zo goed voor de dag was gekomen. Hoe hij even droomde van een podiumplek, maar die droom moest opbergen door een knullige valpartij in de finale.
Maar hij weet lang niet alles meer. "Mijn hoofd werkt niet meer mee sinds het ongeluk."
In de zomer van 2021 liep Lammertink blijvend hersenletsel op toen hij door een scooter geschept werd. Hij kan zich niet veel langer dan 15 minuten achter elkaar concentreren. Soms haalt hij woorden door elkaar. Prikkels zijn al gauw te veel.
Met drie jonge kinderen is dat ingewikkeld. Dan wordt hij boos. Hij kan zich door de hersenschade niet meer zo goed inleven in een ander. Dan moet hij gaan liggen.
"Aan de buitenkant zie je niets aan hem", vertelt echtgenote Marion aan de keukentafel in het Twentse Reutum. "Maar in zijn hoofd is van alles mis. De oude Maurits wordt heel erg gemist."
Toen 'de oude Maurits' door bondscoach Thorwald Veneberg in 2018 gevraagd werd voor het EK wielrennen in Glasgow, dat grotendeels over dezelfde straten gaat als het WK, was dat eigenlijk heel normaal. Met zijn 28 jaar was Lammertink in de bloei van zijn sportleven. Korte venijnige klimmetjes met flink wat draaien en keren, dat lag hem wel.
"Het EK was nog groeiende qua status en in de eerste jaren was het niet altijd makkelijk om renners te vinden die ervoor wilden strijden", vertelt Veneberg aan de telefoon. "Maar in 2018 had ik voor het eerst het gevoel: nou, dit is wel een aardig ploegje bij elkaar."
Dat had natuurlijk vooral te maken met Mathieu van der Poel. Een jongen met exceptionele kwaliteiten, die al wereldkampioen bij de beloften was geweest. Maar bij de profs had hij nog weinig ervaring.
"Het klopt dat hij nog niet vaak op de weg tegen de wereldtop had gekoerst", bevestigt Venenberg, "maar in het veldrijden was hij natuurlijk wereldtop en op het circuit in Glasgow met al dat draaien en keren, steeds opnieuw aanzetten en veel korte klimmetjes dacht ik dat hij juist goed tot zijn recht zou komen. Echt een soort veldritparcours."
Nederlands kampioen
Na het NK in Hoogerheide wist Veneberg het zeker. Op zijn eigen familiegrond liet Van der Poel een staaltje hogeschoolwielrennen zien, zoals we dat nu van hem gewend zijn.
Met Van der Poel had bondscoach Veneberg een stevige troef in handen voor het EK in Glasgow. En ook voor Lammertink zag hij kansen. "Maurits zag ik als een soort outsider. Iemand die mee kan zitten in een kopgroep en de finale kon rijden. Zo gingen we ook het EK in: iedereen mocht voor eigen kans gaan, zolang ze maar niet achter elkaar aan gingen rijden."
Lammertink reed dat jaar voor de Zwitserse ploeg Katusha, maar wist al dat zijn contract aan het einde van het jaar zou aflopen en niet verlengd zou worden. Er stond voor hem dus veel op het spel: één goede uitslag zou hem een contract kunnen opleveren.
Koen de Kort ging in ieder geval niet voor eigen kans in Glasgow. Hij was de wegkapitein, maar niet de natuurlijke leider. "Mathieu was de sfeermaker in de groep. Terwijl hij een paar dagen eerder nog was afgestapt in de mountainbikewedstrijd met slechte benen", vertelt De Kort vanuit zijn huis in Andorra.
Vuil en vies
Op de dag van de wegwedstrijd, was er niets mis met de benen van Van der Poel. Ook de omstandigheden waren niet in zijn nadeel. Door de aanhoudende Schotse regen was het stadsparcours spekglad geworden, omstandigheden waarin de handigheid van Van der Poel kwamen bovendrijven.
"Glasgow is natuurlijk een industriestad en met die regen werd het echt heel vies", herinnert De Kort zich. Lammertink heeft zijn fietskleding van die dag tevoorschijn gehaald. "Kijk, hier zie je nog wat van dat plakkerige spul zitten. Olie ofzo, ik weet het niet."
Met een sprankeling in de ogen ('als het over wielrennen gaat fleurt hij op', aldus Marion) vertelt hij over de beslissende schifting op 50 kilometer van de streep.
Op het steile Montrose Street, ook dit WK een scherprechter, rijden een paar renners weg. En Lammertink schuift mee. Met een beetje hulp, dat wel. "Vlak daarvoor riep Koen dat dit hét moment was om mee te schuiven", vertelt Lammertink. "Ik had nog wat over, dus schoof mee. En ineens zat ik in de kopgroep."
'Mag ik nog oversteken?'
Ook Van der Poel vroeg advies. "Hij vroeg: 'Mag ik nog oversteken?'", aldus De Kort. "We zouden namelijk niet achter elkaar aanrijden. Maar dit was natuurlijk ook niet per se de beste situatie, dus ik zei: 'als je kunt, gaan'."
Even later zit ook Van der Poel in de kopgroep van elf, net als zijn eeuwige rivaal Wout van Aert en de rappe Italiaan Matteo Trentin. Alle drie hadden ze een helper bij zich.
"Ik heb gesproken met Mathieu", denkt Lammertink te weten. "Hij wilde sprinten, ik mocht mijn gang gaan. En toen kwam die bocht".
Als eerste van de kopgroep stuurt Lammertink een haakse bocht in, waar de hele dag al renners onderuit geschoven zijn. Behoedzaam, misschien zelfs iets te voorzichtig.
Zijn voorwiel begint te glijden. Hij probeert nog te corrigeren, maar blijft uiteindelijk met zijn fiets in het hek steken. Lammertink duikelt over zijn stuur en in zijn kielzog gaan nog drie renners tegen de grond.
"Eigenlijk is het een wonder dat Mathieu niet ook gevallen is, die zat vlak achter me", mijmert Lammertink. "Maar voor mij was het balen."
Met wat verbazing gluurt Van der Poel achterom, waar hij in het gezicht van Van Aert, Trentin en de Spanjaard Jesus Herrada kijkt. De kopgroep bestaat nog maar uit vier man, met twee achtervolgers op een behoorlijk gat.
Uiteindelijk legt Van der Poel het af in de sprint tegen Trentin. Van Aert (derde) zorgt voor een finishfoto, die de Italiaan niet snel zal vergeten.
Van der Poel kon zich vrij gemakkelijk neerleggen bij de nederlaag tegen de net iets sterkere Trentin. Voor Lammertink was de teleurstelling groter. "Ik werd geloof ik nog tiende. En ik had me laten zien in de finale. Maar net niet die topklassering."
Die avond gingen de renners nog een keer goed uit eten. En er was een speciaal toetje. De Kort weet het nog goed: "Van der Poel is op een gegeven moment ijsjes gaan halen voor de hele ploeg bij een tankstation. Van die magnums."
IJs van Vanderpoel
Aan Lammertink ging het presentje van Mathieu voorbij. "Ik kon nog mee met een chartervlucht die sommige renners terug naar Nederland bracht voor de Eneco Tour. Zo kon ik nog een paar dagen thuis zijn."
Echtgenote Marion vult aan: "Stond ik daar om drie uur 's nachts met een peuter en een baby in Groningen om hem op te halen."
Drie jaar later zaten beide jongens op de achterbank, toen Lammertink alsnog met drie ijsjes van Vanderpoel kwam aanlopen. De gelijknamige ijssalon in Hengelo, welteverstaan. Voor het ijsje van zijn oudste zoon Seb moest hij nog even terug.
De scooter heeft hij nooit gezien.
