Oekraïne domineert top van EU en Latijns-Amerika

• Aïda Brands

  redacteur Brussel

Het moest een top worden waarbij de EU de banden met Latijns-Amerika flink zou aanhalen. Maar in plaats daarvan werd er tot op het allerlaatste moment nog druk onderhandeld over wat de landen zouden zeggen over de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Daarmee verdwenen de gesprekken over de handelsverdragen naar de achtergrond.

Voorafgaand aan de top was al bekend dat een aantal Latijns-Amerikaanse landen Rusland niet te streng wilde veroordelen. Het werd dan ook snel duidelijk dat Rusland niet genoemd zou worden in de slotverklaring. Vrijwel alle regeringsleiders zijn het er uiteindelijk over eens geworden dat "de oorlog tegen Oekraïne zorgwekkend is".

Voor Nicaragua ging zelfs dat te ver. Het land besloot uiteindelijk als enige land niet in te stemmen met dit gedeelte van de slotverklaring. Het land stemde vorig jaar bij de Verenigde Naties ook als een van de weinige tegen het veroordelen van Rusland voor de oorlog in Oekraïne.

Uitzonderlijk

Meestal hebben de diplomaten van de landen voorafgaand aan de top de tekst van de slotverklaring al uitonderhandeld. Tijdens de top hoeven de regeringsleiders dan alleen nog formeel in te stemmen. Het is vrij uniek dat nu sommige regeringsleiders al vertrokken waren, terwijl er nog hard werd onderhandeld over de tekst. Zo zou er op een bepaald moment onenigheid zijn geweest over of de landen moesten spreken van een oorlog 'in' of 'tegen' Oekraïne.

Toch waren de meeste leiders uitermate positief na afloop van de top. Voorzitter van de Latijns-Amerikaanse unie CELAC, Ralph Gonsalves, sprak van een historische bijeenkomst. Ook premier Rutte was tevreden na afloop van de top. "Ik vond het ook een heel succesvolle top waarbij er ook echt geluisterd werd naar elkaar. Maar je hebt bij zo'n top van zestig landen altijd wel één of twee landen die op zo'n onderdeel bezwaar hebben."

Behalve over Oekraïne zijn de regeringsleiders het over veel punten wel met elkaar eens gevonden. Zo zijn de leiders ervan overtuigd dat de onderhandelingen over het Mercosur-verdrag eind dit jaar zullen worden afgerond. Over dat verdrag, dat vrije handel en vrij verkeer van personen en goederen moet bevorderen, wordt al ruim twintig jaar onderhandeld.