Israëlisch parlement in eerste stemming voor omstreden hervorming Hooggerechtshof

Het Israëlische parlement heeft in een eerste stemming een omstreden wetsvoorstel goedgekeurd om het rechtssysteem te hervormen. 64 van de 120 parlementsleden stemden voor, 56 tegen. Er volgen nog twee stemmingen voordat de wijziging daadwerkelijk van kracht wordt.

De huidige ultrarechtse regering van premier Netanyahu maakte in januari bekend juridische hervormingen te willen doorvoeren. De regering wil dat het Hooggerechtshof aanzienlijk minder macht krijgt. Tegelijk zou de Knesset, het Israëlische parlement, dan veel meer macht krijgen.

Het Hooggerechtshof in Israël kan nu ingrijpen als de regering bijvoorbeeld met een wet komt die in strijd is met de zogenoemde 'basisrechten'. Dan gaat het bijvoorbeeld om het recht op gelijkwaardigheid en de rechten van minderheden.

Benoeming rechters

Maar Netanyahu en minister van Justitie Levin willen daar vanaf. Het hof zou zich eerder te veel hebben bemoeid met kabinetsbesluiten en wetgeving vanuit het parlement. Juist dat is, redeneerde de minister, niet goed voor de democratie. "Keer op keer gaan mensen naar de stembus, maar keer op keer zijn het mensen die niet door het volk zijn gekozen die de besluiten nemen."

Het Hooggerechtshof zou niet meer mogen ingrijpen als er in het parlement een meerderheid is voor een wet, ongeacht of die in strijd is met de basiswetten. Daarnaast wil minister Levin meer grip krijgen op de benoeming van rechters die in het hof terechtkomen.

Minderheden

Volgens critici verliest het hof daarmee zijn politieke onafhankelijkheid. Ook maken zij zich zorgen om minderheden in het land, zoals Palestijnen en mensen van de lhbti-gemeenschap.

Plannen die ingaan tegen rechten van minderheden zijn al in de maak. Zo wil de regering het ondernemers bijvoorbeeld toestaan om klanten te weigeren op basis van hun levensstijl, als die ingaat tegen het geloof van de ondernemer. Een hoteleigenaar zou dan bijvoorbeeld een homostel mogen weigeren.

Tegenstanders van de regering gaan al maanden de straat op om te protesteren tegen de hervormingen. Zij kondigden vorige week een "dag van ontwrichting" aan voor vandaag. De verwachting is dat betogers onder meer belangrijke verkeersknooppunten en de nationale luchthaven zullen bezetten.

Eerder dit jaar gingen tienduizenden Israëliërs maandenlang wekelijks de straat op om te demonstreren tegen de hervormingen. Een van hen is Heli: