Europees hof: geen diplomatieke immuniteit voor Catalaanse EU-politici

De Catalaanse Europarlementariërs die in het najaar van 2017 een referendum organiseerden over Catalaanse onafhankelijkheid, mogen geen gebruikmaken van diplomatieke onschendbaarheid. Dat heeft het Gerecht van de Europese Unie vandaag bepaald.

Dat betekent dat Europarlementariërs Carles Puigdemont, Antoni Comín en Clara Ponsatí het risico lopen uitgeleverd te worden aan Spanje vanwege hun betrokkenheid bij de onafhankelijkheidsverklaring van de regio Catalonië. Spanje vraagt al jaren om hun uitlevering. Het hof heeft geen uitspraak gedaan over een mogelijke arrestatie of uitlevering.

Puigdemont, de voormalig regiopresident van Catalonië, liet via Twitter weten dat de drie Europarlementariërs tegen de uitspraak in beroep zullen gaan.

Arrestaties

Het Europees Parlement hief twee jaar geleden al de diplomatieke onschendbaarheid van de Catalaanse leider Puigdemont en de andere twee op. Een half jaar later werd Puigdemont gearresteerd in Sardinië, maar na een nacht werd hij weer vrijgelaten.

De diplomatieke onschendbaarheid van de drie werd in mei vorig jaar door het Europese Hof tijdelijk, in afwachting van het hoger beroep, opnieuw ingesteld omdat ze volgens het hof anders waarschijnlijk gearresteerd zouden worden.

Andere Catalaanse activisten werden wel gearresteerd. In 2021 verleende premier Pedro Sánchez negen veroordeelde Catalaanse politici gratie. Ze waren veroordeeld tot tussen de 9 en 13 jaar cel voor opruiing.

Eerder dit jaar liet het Spaanse hof een aanklacht voor opruiing vallen, nadat een oude wet over opruiing was geschrapt. Spanje wil Puigdemont wel nog steeds vervolgen voor ongehoorzaamheid en fraude. Daar staan minder zware gevangenisstraffen op.

Referendum

In Catalonië werd op 1 oktober 2017 een referendum gehouden over de onafhankelijkheid van de regio. De Spaanse politie sloot honderden stemlokalen en gebruikte daarbij geweld.

Op 27 oktober 2017 riep het Catalaanse parlement de onafhankelijkheid van de regio uit. Het was de tweede keer dat de opstandige regio hiermee inging tegen de Spaanse grondwet. Eerder gebeurde dat in 1934.

Spanje plaatste de regio onder gezag van Madrid en schreef nieuwe regionale verkiezingen uit. Puigdemont vluchtte met een aantal ministers naar België. In de zomer van 2019 werd hij Europarlementariër. Zijn termijn loopt nog tot de Europese verkiezingen in 2024.