Negen doden bij raketaanval op Kramatorsk, twee Nederlanders lichtgewond

Twee Nederlanders hebben gisteravond raketaanvallen op de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk van dichtbij meegemaakt: zij waren aan het eten in het restaurant waar een raket neerkwam. De Oekraïense autoriteiten zeggen dat er inmiddels negen doden zijn en dat tientallen mensen gewond zijn geraakt.

Volgens ooggetuigen kwamen twee raketten neer in het centrum van de stad, waarvan één op restaurant Ria Lounge, een populaire locatie in het centrum. Franky van Hintum en Coen van Oosten, die in Kramatorsk zijn omdat ze in hun frietkar gratis friet bakken voor Oekraïners, waren op dat moment in Ria Lounge aan het eten.

"We waren net klaar met eten toen we een harde knal hoorden en de luchtdruk voelden veranderen", zei Van Hintum gisteravond tegen de NOS. "We zagen vuur en dingen vallen. We probeerden te vluchten, maar voelden niet aan welke kant het was gebeurd."

Dit zijn videobeelden van na de aanslag:

Ook de Vlaamse journalist Arnaud De Decker was in het restaurant aanwezig, maar hij was tien minuten voor de aanval vertrokken. "Het is een ontmoetingsplek waar iedereen naartoe gaat. Er eten inwoners, vrijwilligers, maar ook soldaten." De Decker hoorde vanuit zijn hotel de raketinslagen, ging schuilen, maar ging even later toch weer terug naar het restaurant. "Er is niks van over. Ik zag lichamen op de grond liggen en reddingswerkers tussen het puin zoeken."

De Decker maakte deze beelden na de aanval:

Frietbakker Van Hintum: "We konden niet meer door de ingang naar buiten. Er lag overal puin. Wij zaten ook helemaal onder het bloed door onder meer glassplinters, maar we hebben vooral schrammen." Hij wist uiteindelijk via een raam naar buiten te komen. "Daar was een vrouw met een baby. Die heb ik naar buiten getild."

In eerste instantie werden vier doden gemeld, maar de frietbakker zei vlak na de inslag al dat hij bang was dat er meer doden zouden worden gevonden. "Aan de kant van het restaurant waar wij weg wilden gaan, lag iedereen onder het puin."

Kramatorsk is een stad met ongeveer 150.000 mensen, die in de oorlog in Oekraïne van groot strategisch belang is. "Het is een centrale plek in de Oekraïense verdediging van de hele Donbas", legde Oost-Europadeskundige Bob Deen van Instituut Clingendael eerder al eens uit. "Daar komen de troepen samen, waarna ze de rest van de regio proberen te verdedigen."

Rusland is er juist alles aan gelegen om te voorkomen dat extra troepen en materieel naar de stad vervoerd kunnen worden. Deen: "In de Russische militaire strategie is Kramatorsk belangrijk om de hele Donbas in handen te krijgen."

Grote aanval

In april vorig jaar vond een grote aanval plaats op het treinstation van de stad. Daarbij kwamen tientallen mensen om het leven. Ook nu worden in de stad regelmatig explosies gehoord. De Decker snapt dat vanwege de drukte en de aanwezigheid van militairen het restaurant een doel voor de Russen was. "Maar van een militair doelwit kun je niet spreken. Dit is gewoon een ontmoetingsplek die iedereen aantrekt. En voor zover ik weet zijn er in de buurt geen militaire doelen. Er zijn vooral woningen en er is een supermarkt."

Door de explosies in Kramatorsk raakte ook een van de twee wagens waarmee de Nederlandse frietbakkers Van Hintum en Van Oosten reden beschadigd. "Woensdag gaan we in ieder geval niet meer bakken." Wat ze daarna gaan doen, weet Van Hintum niet. "We horen wel vaker inslagen in de buurt van waar wij friet bakken. Ik denk dat het mij juist meer vastberaden maakt."