Kabinet gaat toekomst boeren bepalen, 'Landbouwakkoord niet het uitgangspunt'

Het kabinet gaat zelf een plan maken voor de toekomst van de landbouw. Het concept-landbouwakkoord, waarin boeren miljarden euro's was beloofd om over te stappen op natuurvriendelijke landbouw, zal niet volledig worden overgenomen in die toekomstvisie, die in september klaar moet zijn.

"We gaan nu in het kabinet aan de gang, we gaan niet door onderhandelen met de boeren", aldus landbouwminister Piet Adema na de afloop van de ministerraad, waar gesproken is over wat het kabinet gaat doen na het mislukte landbouwoverleg.

Afgelopen dinsdagavond besloot de grootste landbouworganisatie LTO na maanden onderhandelen te stoppen met het overleg over het akkoord. Het kabinet bood onvoldoende toekomstperspectief en de voorstellen waren niet concreet genoeg, zei LTO-voorzitter Sjaak van der Tak.

Adema spreekt dat tegen en verwijst naar het concept-landbouwakkoord dat naar de Tweede Kamer is gestuurd. "Dan zullen ze constateren wat er lag en wat er nu niet doorgaat", aldus Adema. "Er zit voor iedereen wat in." Het kabinet was bereid ruim 13 miljard euro uit te geven, staat in de stukken.

Goede toekomst

Het kabinet gaat nu dus alleen verder, maar wil wel in gesprek blijven met allerlei (jonge) boeren- en natuurorganisaties en supermarkten. Maar de boeren moeten er niet van uitgaan dat ze kunnen rekenen op de in het landbouwakkoord aangeboden geld en regelingen. "Als de gedachte bij agrarische partijen is dat het Landbouwakkoord het uitgangspunt is, dan is dat niet aan de orde", benadrukt Adema.

Het concept-landbouwakkoord wordt één van de bouwstenen van de nieuwe visie. Daarnaast zal het kabinet gebruik maken van het regeerakkoord en de voorstellen van de commissie-Remkes over het terugbrengen van de stikstofuitstoot in Nederland. Adema stelt dat hij de boeren wel een "goede toekomst" wil bieden. "Wij willen zorgen voor een toekomstperspectief. Dat is nog steeds de drager."

Vijftig partijen

Het kabinet had gehoopt gezamenlijk met landbouw- en natuurorganisaties een plan voor de toekomst tot 2040 te maken. Adema begon in december met een overleg met zo'n vijftig partijen, ook milieuorganisaties, supermarkten en banken. De gesprekken waren opgesplitst in een hoofdtafel en allerlei 'deeltafels' en vooral de gesprekken met de boeren verliepen vaak moeizaam.

Het is in Nederland jarenlang gebruikelijk geweest om met belangenorganisaties grote toekomstplannen te maken, het zogenoemde polderen. Maar dat bleek in dit geval onmogelijk toen LTO, de grootste boerenorganisatie, opstapte.

Stikstofafspraken

Nu het landbouwakkoord is mislukt, wil regeringspartij CDA de komende maanden nog niet onderhandelen over de stikstofafspraken in het regeerakkoord. Het CDA verloor in maart bij de Provinciale Statenverkiezingen bijna de helft van de zetels, onder meer omdat de traditionele achterban onder de boeren massaal op BBB stemde.

Het CDA wil daarom dat de harde deadline van 2030 voor het halen van de stikstofdoelen van tafel gaat, maar gaat er voor de zomer niet meer over beginnen, zei CDA-leider Hoekstra na afloop van de ministerraad.