Zorgen in Tweede Kamer over geplande verkoop vaccinontwikkelaar Intravacc
In de Tweede Kamer leven nog steeds grote zorgen over het voornemen van minister Kuipers (VWS) om vaccininstituut Intravacc te verkopen. Oppositiepartijen vinden het niet verstandig om alle kennis over de ontwikkeling van vaccins uit handen te geven aan een commerciële partij. En ook regeringspartij CDA heeft aanvullende eisen en wil zeker weten dat Kuipers het instituut niet zomaar aan de hoogste bieder verkoopt.
De Kamer heeft al eerder afgedwongen dat er geen onomkeerbare stappen gezet zouden worden totdat er vandaag een debat over de kwestie is gehouden. Daarin zullen verschillende partijen aandringen op het stoppen van de verkoopplannen of ten minste het afspreken van betere garanties.
De Nederlandse Staat is op dit moment de enige aandeelhouder van het onderzoeksinstituut in Bilthoven, dat is voortgekomen uit de vaccinafdeling van het RIVM. De productietak werd in 2012 verkocht aan een Indiaas bedrijf, maar ontwikkeling en onderzoek vinden nog wel in Nederland plaats.
CDA: op deze manier niet akkoord
Regeringspartij CDA is niet tevreden met de antwoorden die de minister tot nu toe heeft gegeven op de zorgen van de partij. Kamerlid Joba van den Berg wil best meedenken over verkoop, "maar dan moet de minister wel veel strengere voorwaarden stellen dan wat hij nu aan ons schrijft. Op deze manier kunnen wij niet akkoord gaan."
Volgens Van den Berg stelt Kuipers alleen maar de eis dat Intravacc niet verkocht mag worden aan een land dat onder sanctieregels valt, maar dat vindt ze niet voldoende. Zij vindt dat de EU meer zelfvoorzienend moet zijn met vaccins. Daarom moet de koper gevestigd zijn in de EU en volledig in handen zijn van eigenaren uit de EU, en bovendien een duidelijke strategie hebben over vaccinontwikkeling, vindt het CDA.
Tijdens de coronapandemie besloot minister De Jonge om de voorgenomen verkoop van het instituut stil te leggen. Maar vorig jaar zomer maakte zijn opvolger, Kuipers, bekend dat hij de verkoop toch wil doorzetten.
Kuipers ziet weinig meerwaarde in het behouden van één specifiek bedrijf voor Nederland. Stappen om meer zelfvoorzienend te worden in de vaccinontwikkeling wil hij in EU-verband zetten. Daarnaast komen er meer mogelijkheden voor Intravacc om privaat geld aan te trekken als het op afstand van de Staat komt te staan, denkt hij.
Kritisch rapport
Voordat de Staat een bedrijf mag privatiseren, moet er een rapport worden gemaakt over de voor- en nadelen. Het rapport over Intravacc, opgesteld door een voormalige topambtenaar van het ministerie, somde vooral veel nadelen op.
Er stond in dat publieke belangen niet allemaal aan de commercie overgelaten kunnen worden. Dat gaat ten koste van de bescherming tegen toekomstige pandemieën. Zo kan voor een bedrijf in sommige gevallen bijvoorbeeld een medicijn lucratiever zijn dan een vaccin.
Ook de Algemene Rekenkamer vroeg zich af of de publieke belangen na de verkoop op de lange termijn gewaarborgd zullen zijn, en adviseerde aan de Tweede Kamer om daarop goed toe te zien.
Het is reden voor GroenLinks om vandaag opnieuw het voorstel te doen om definitief af te zien van verkoop van Intravacc. Kamerlid Lisa Westerveld: "We hebben geleerd dat we dingen die belangrijk zijn in publieke handen moeten houden, in handen van de overheid. Het wordt nu verkocht aan de hoogste bieder, terwijl het ontzettend belangrijk is voor de ontwikkeling van vaccins."
Ook andere oppositiepartijen als de PvdA en SP zeggen dat ze weinig voelen voor het privatiseren van het instituut.