Tsjechen kiezen nieuwe president, strijd tussen oud-generaal en oud-premier Babis

De Tsjechen gaan de komende twee dagen naar de stembus voor de tweede, beslissende ronde van de presidentsverkiezingen. Oud-generaal Petr Pavel heeft de beste papieren. Hij won in de eerste ronde met een miniem verschil van oud-premier Andrej Babis, en volgens de peilingen wint hij de tweede ronde ruim.

De oud-generaal wordt gezien als een rustige man die door zijn tijd bij de NAVO niet zenuwachtig wordt van moeilijke beslissingen. Zijn tegenstrever is de populistische oud-premier Babis. Vlak voor de verkiezingen werd hij vrijgesproken van miljoenenfraude. Daardoor kon hij toch nog deelnemen aan de verkiezingen.

Ceremonieel, maar belangrijk

Het Tsjechische presidentschap is voornamelijk ceremonieel, maar de president heeft wel een belangrijke stem in het maatschappelijk debat. Het belangrijkste thema van deze campagne was de Tsjechische betrokkenheid bij de oorlog in Oekraïne.

De afgelopen weken ging het er fel aan toe tussen Babis en Pavel. De oud-generaal heeft zijn onvoorwaardelijke steun voor Oekraïne uitgesproken. Babis noemde hem een oorlogslustige man die het conflict met de Russen verder wil escaleren. Op zijn campagneposter belooft Babis de Tsjechen dat hij ze geen oorlog in zal trekken met Rusland. Babis wil zichzelf tegenover de militair Pavel neerzetten als diplomaat.

Volgens Pavel is het onzin dat hij zijn land een oorlog in wil slepen. Zijn slogan luidt: 'Breng rust terug in Tsjechië'. De voormalige NAVO-topman heeft zijn blik gericht op het Westen. Hij is voorstander van de invoering van de euro en steunt het homohuwelijk.

Felle campagne met bedreigingen

Aan de felle woorden tussen beiden tijdens de campagne kwam deze week een eind. Nadat afgelopen dinsdag duidelijk was geworden dat Babis anonieme bedreigingen had ontvangen riepen beide kandidaten op tot kalmte. Eerder werd al duidelijk dat een kogelbrief, geadresseerd aan zijn vrouw Monica, bij hem thuis bezorgd was.

De oud-premier verontschuldigde zich tegenover zijn aanhangers dat hij tot de verkiezingen niet meer in het openbaar te zien zou zijn. Babis claimt dat er ook een ontstoken granaat gevonden is op een parkeerplaats. Daarop zou hij tijdelijke politiebescherming aangevraagd hebben.

Wie de nieuwe president ook wordt, het afscheid van de huidige president Milos Zeman staat vast. Tot de Russische invasie in Oekraïne stond hij bekend als een pro-Russische politicus, wat voor veel Tsjechen in de huidige context ongemakkelijk aanvoelt. Dit weekend wordt duidelijk of de westerse oud-generaal of de zelfverklaarde diplomaat zijn positie zal overnemen.