Maand na verkiezingen coalitieakkoord in Tsjechië, Babis buitenspel

In Tsjechië hebben vijf centrumpartijen een akkoord bereikt over de vorming van een regering. Het blok Spolu ('Samen') met centrum-rechtse partijen won de verkiezingen van begin vorige maand en gaat nu samenwerken met een centrum-linkse alliantie, bestaande uit onder meer de Piratenpartij.

"We hebben een akkoord over ons coalitieakkoord en onze speerpunten", zei Petr Fiala, de voorman van de centrum-rechtse Burgerlijk Democratische Partij. Wat precies de plannen zijn, is nog niet duidelijk. Ook moeten de bewindspersonen nog worden benoemd.

Fiala gaat het nieuwe kabinet waarschijnlijk leiden. Duidelijk is verder dat er meer bewindslieden komen dan in het vorige kabinet. Zo komt er een nieuwe minister voor EU-zaken, eentje voor wetgeving en één voor wetenschap en onderzoek.

Babis buitenspel

De centrum-rechtse en centrum-linkse blokken behaalden samen 108 van de 200 zetels in het Tsjechische Lagerhuis. De partij ANO 2011 van miljardair en premier Babis werd verrassend nipt verslagen. De twee blokken hadden vooraf al gezegd niet te willen samenwerken met Babis en voerden campagne tegen hem en zijn beleid.

De nieuwe coalitie moet onder meer gaan werken aan het terugdringen van het overheidstekort. Door de coronacrisis is de staat veel geld kwijt aan steunmaatregelen en ook zijn de pensioenen en salarissen van ambtenaren verhoogd. Tegelijkertijd werden de belastingen verlaagd. Het ministerie van Financiën verwacht voor volgend jaar een tekort van bijna 15 miljard euro.

Waarschijnlijk duurt het nog even voordat de nieuwe regering kan worden beëdigd; president Zeman, die een belangrijke rol heeft in de coalitievorming, ligt sinds 10 oktober in het ziekenhuis. Het is nog niet duidelijk wanneer hij weer aan het werk kan.