Branche wil leeftijdsgrens jeugdzorg loslaten, kabinet tegen
De leeftijdsgrens voor jeugdzorg moet worden losgelaten. Daarvoor pleit stichting Het Vergeten Kind. De branchevereniging Jeugdzorg Nederland schaart zich achter het pleidooi, maar het kabinet ziet er niets in.
In de huidige jeugdwet staat dat de hulp stopt als een jongere 18 wordt. "Voor veel jongeren is het feest als ze 18 worden, maar voor deze jongeren betekent het dat ze hun woonplek en hulp kunnen kwijtraken", zegt Margot Ende, directeur van Het Vergeten Kind. "Er wordt van hen verwacht dat ze op eigen benen staan. Een oneerlijke en onmogelijke start van een volwassen bestaan."
Het kabinet laat weten tegen het loslaten van de leeftijdsgrens te zijn en onderstreept het belang van goede begeleiding bij de uitstroom naar zelfstandigheid. Volgens de stichting worden 3300 uithuisgeplaatste kinderen dit jaar 18.
Maatwerk
Branchevereniging Jeugdzorg Nederland vindt de knip nu te hard: "Nederlandse kinderen gaan gemiddeld op hun 23ste uit huis, maar jongeren in de residentiële jeugdzorg moeten er op hun 18de al klaar voor zijn", zegt woordvoerder Wouter van der Galiën.
Dat is volgens hem vragen om problemen. "In de praktijk is de een op zijn 17de klaar om op eigen benen te staan, de ander pas op z'n 24ste. Wij zouden veel liever zien dat het maatwerk wordt."
Om ervaringen in beeld te brengen deed Het Vergeten Kind een steekproef onder jongeren die op hun 17de in de jeugdhulp met verblijf woonden. Daaruit kwam naar voren dat iets meer dan de helft van de ondervraagde jongeren die op een groep woonden moest verhuizen.
Bijna een kwart van de ondervraagde jongeren wist een maand voor ze 18 werden niet of ze op hun woonplek zouden kunnen blijven.
De inmiddels 20-jarige Kenley kan erover meepraten. In de video vertelt hij over de stress die hij door de onzekerheid voelde:
Staatssecretaris Van Ooijen voor Jeugd en Preventie zegt in een reactie aan de NOS dat hij ook niet wil dat voor deze jongeren "van de ene op de andere dag alles wegvalt en dat zij tot op het laatste moment in onzekerheid zitten". Maar Van Ooijen denkt aan andere oplossingen, zoals goede begeleiding.
"We weten al lang van tevoren dat iemand 18 wordt en daar kan door jeugdhulporganisaties nog veel beter en eerder op worden voorbereid", aldus Van Ooijen. Volgens de staatssecretaris is dat belangrijker dan dat jongeren langer in een instelling blijven.
De leeftijdsgrens in de pleegzorg is afgelopen september wel opgerekt, naar 21 jaar. Maar dit geldt niet voor andere vormen van jeugdzorg met verblijf, zoals gezinshuizen of gesloten jeugdzorg.
Dat er voor de pleegzorg wel een aanpassing is gedaan en voor de andere vormen van jeugdzorg niet, verantwoordt de staatssecretaris door te benadrukken dat die kinderen in een gezinssetting verblijven. "Dit is een situatie die we beogen: opgroeien in een gezin."
Verlenging
Jongeren die 18 worden, hebben wel nog de mogelijkheid om de jeugdhulp te verlengen. Dat moet de jongere elk half jaar opnieuw aanvragen bij de gemeente.
Volgens Het Vergeten Kind werkt dit systeem echter niet voor deze kwetsbare doelgroep, omdat de verzoeken lang niet altijd worden toegekend. Dat zorgt voor onzekerheid.
Beide organisaties onderkennen dat de jeugdzorg onder grote druk staat en dat er te weinig plekken beschikbaar zijn voor uithuisgeplaatste jongeren. "Natuurlijk is het belangrijk dat er doorstroming is", erkent Van der Galiën, "maar die harde grens op 18 jaar is echt te vroeg."
