Willem Engel krijgt maand voorwaardelijk, verder grotendeels vrijspraak
Willem Engel is veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van één maand, met een proeftijd van twee jaar. De voorman van de actiegroep Viruswaarheid werd in één geval schuldig bevonden aan opruiing, oftewel het aanzetten tot strafbaar gedrag. Van vijf andere feiten die hem ten laste waren gelegd, werd hij vrijgesproken. Engel gaat in hoger beroep tegen het vonnis.
De 45-jarige Rotterdammer werd vervolgd voor een reeks coronagerelateerde berichten op sociale media. Het Openbaar Ministerie eiste in november een taakstraf van 180 uur en een celstraf van drie maanden voorwaardelijk. "Verdachte zoekt de grenzen op, schuurt ertegenaan en gaat er in de visie van het OM overheen", stelde de officier van justitie destijds.
Tijdens de uitspraak van de rechtbank Rotterdam kwamen zes uitlatingen van Engel aan bod, voornamelijk tweets. Bij vijf uitlatingen was volgens de rechter geen sprake van opruiing, maar bij één uitlating wel. Hierbij ging het om een oproep van Engel via een livestream op Facebook om deel te nemen aan een verboden demonstratie op 28 juni 2020.
Met de opgelegde straf wil de rechter naar eigen zeggen voorkomen dat Engel zich nogmaals opruiend zal uitlaten. Ook wil de rechter op deze manier duidelijk maken dat het "niet wordt getolereerd" om autoriteiten te negeren.
'Heeft iets lelijks'
Engel was ook opruiing ten laste gelegd voor een tweet waarin hij opriep om medewerkers van 'prikbussen' te fotograferen. Verschillende mensen gaven hieraan gehoor, wat door de medewerkers als "onprettig en frustrerend" was ervaren, stelde de rechter. Maar van oproepen tot een strafbaar feit was volgens hem geen sprake.
Ook een tweet waarin Engel zijn volgers met succes aanspoorde om een verzorgingstehuis te bellen omdat dit voor bezoekers was gesloten, is volgens de rechter geen opruiing. Wel had de tweet "iets lelijks" en ging de tekst "over een morele grens heen", zei de rechter.
In de zaak tegen Engel stond de vraag centraal waar vrijheid van meningsuiting eindigt, en opruiing begint. De vrijheid van meningsuiting is "niet onbegrensd", zei de rechter daar vandaag over. Het recht op demonsteren is volgens hem "een zeer belangrijk grondrecht", en slechts in uitzonderlijke gevallen mag een demonstratie worden beperkt of verboden. Met zijn oproep om toch mee te doen aan de demonstratie in juni 2020 liet Engel volgens de rechter zien "lak te hebben aan de lokale autoriteiten". Dat soort ondermijnend gedrag kan een gevaar zijn voor het maatschappelijk leven, zei hij.
Engel gaat in hoger beroep omdat het vonnis volgens hem "technisch gezien" niet klopt. "We hebben niet opgeroepen tot deelname aan een verboden demonstratie, maar voor een demonstratie tegen het verbod."
Aanleiding voor de vervolging van Engel was een aangifte van meer dan 22.000 mensen tegen de Viruswaarheid-voorman, eind 2021. Engel maakte zich volgens initiatiefnemer Norbert Dikkeboom tijdens de coronaperiode schuldig aan opruiing, verspreiding van medische desinformatie, oplichting, uitingen met een terroristisch oogmerk en bedreiging.
