EU-parlementsvoorzitter wil tijdelijk lobbyverbod en strengere toegang: 'Een goed begin'
Europarlementariërs die stoppen met hun werk mogen een jaar lang geen lobbywerk doen in het Europees Parlement. Dat is een van de veertien voorstellen die de voorzitter van het Europees Parlement doet in een vertrouwelijk stuk dat in handen is van de NOS. De voorstellen zijn bedoeld "als eerste stap om het vertrouwen in de Europese besluitvorming te versterken", schrijft Roberta Metsola.
Behalve de 'afkoelperiode' van een jaar voor lobbyen, stelt Metsola ook voor dat oud-Europarlementariërs na hun vertrek geen permanente toegangspas meer mogen krijgen voor het Parlement. Nu is dat nog wel het geval. Ze zouden in plaats daarvan, net als andere bezoekers, wel een dagpas kunnen krijgen.
Parlementsvoorzitter Metsola schrijft verder dat er een nieuw toegangssysteem moet komen. Zo zou iedereen die de naar binnen wil voortaan moeten melden wat hij komt doen en hoe laat hij aankomt. Verder moeten gasten in de parlementsgebouwen altijd begeleid worden door degene voor wie ze komen.
De voorstellen worden morgen achter gesloten deuren besproken met de fractievoorzitters in het Europees Parlement. Metsola wil dat een werkgroep aan de slag gaat om zo snel mogelijk maatregelen in te voeren. Hoe de procedure daarna precies gaat lopen is nog onduidelijk.
'Zal veel verzet oproepen'
Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks, zegt dat de voorstellen "een heel goed begin zijn". "In ons parlement hebben we nu eindelijk een voorzitter die deze kwestie serieus neemt en zelf met voorstellen komt, maar het is natuurlijk een eerste voorzet". Eickhout mist in de plannen nog onafhankelijke controle op dit soort regelingen en wat hem betreft moeten er ook sancties aan gekoppeld worden. Bovendien moeten klokkenluiders beter beschermd worden, zodat het intern aangekaart kan worden, zegt Eickhout.
Volgens Jeroen Lenaers, Europarlementariër voor het CDA, is er "nu momentum in het Europees Parlement om echt stappen te zetten en het vertrouwen terug te winnen." Lenaers benadrukt dat het goed is dat de voorzitter zich hard maakt om corruptie aan te pakken, maar dat het ook onder de huidige regels "absoluut illegaal is om honderdduizenden euro's cash aan te nemen van een buitenlandse mogendheid".
Michiel van Hulten, directeur van Transparency International EU en zelf oud-Europarlementariër voor de PvdA, noemt de voorstellen serieus. "Het zijn deels hervormingen waar wij al heel lang voor pleiten". Volgens hem is het grootste gemis in de voorstellen het ontbreken van een onafhankelijke toets op de naleving van de regels. "Pure zelfregulering werkt niet, dat weten we inmiddels wel."
Voorwaarde is wel dat het parlement ermee instemt. "En dat is nog maar de vraag, want dit voorstel zal net als eerdere pogingen om orde op zaken te stellen in het parlement ook veel verzet oproepen." Voor een deel van de parlementariërs zijn de voorstellen van Metsola mogelijk te vergaand.
Omkoping door Qatar
Het vertrouwen in het Europarlement is onder druk komen te staan door het corruptieschandaal dat half december naar buiten kwam. De Belgische justitie nam toen ruim anderhalf miljoen euro aan cash in beslag, deels bij de Griekse sociaaldemocratische Europarlementariër Eva Kaili. De oud-vicevoorzitter van het Parlement is inmiddels uit haar functie gezet en zit in de gevangenis. Ook drie andere betrokkenen zitten vast voor wat 'Qatargate' is gaan heten.
Qatar wordt ervan verdacht Kaili en anderen te hebben omgekocht om de besluitvorming in het Europees Parlement te beïnvloeden. Ook Marokko heeft dat volgens de Belgische justitie mogelijk gedaan.
Voorzitter Metsola liet in december weten er alles aan te doen om corruptie in het Europees Parlement tegen te gaan. De aanscherping van de lobbyregels die ze nu voorstelt zijn een eerste uitwerking van de vraag van de Europarlementariërs om strengere maatregelen.
