Geheime documenten lagen bij Trump en Biden, maar er zijn verschillen
Zoals te verwachten was, hebben de Republikeinen in de VS fel gereageerd op de vondst van geheime documenten in een kantoor dat van president Biden is geweest. Meteen trokken ze de vergelijking met de geheime documenten die Trump na zijn vertrek nog in bezit had en waarvan een deel pas in augustus werd teruggevonden bij een inval op zijn landgoed in Florida.
"Heel zorgelijk", zei de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy over de vondst van de documenten in het kantoor van Biden. "Wat is het verschil tussen wat Trump deed en wat we weten over wat Biden deed?", vroeg het Republikeinse parlementslid James Comer.
En zoals te verwachten was, zeggen de Democraten dat ze alle vertrouwen hebben in het justitieel vooronderzoek dat is ingesteld. Maar wat zijn de feiten?
CBS News berichtte vannacht dat advocaten van Biden op 2 november bij het opruimen van een voormalig kantoor van de president ongeveer tien geheime documenten hebben gevonden. Hoe geheim - vertrouwelijk, geheim of topgeheim - werd er niet bij gezegd, wel dat het niet om atoomgeheimen ging, aldus een bron van CBS.
De documenten zaten in een map in een afgesloten kast in het voormalige kantoor van Biden in het Penn Biden Center. Dat is een denktank in Washington, verbonden aan de Universiteit van Pennsylvania waar de familie Biden nauwe banden mee heeft. De documenten dateren uit de tijd dat Biden nog vicepresident was (2009-2017). Tussen 2017 en 2019 stond hij op de loonlijst van de universiteit. Of hij ze daarheen heeft gebracht of iemand anders, is niet bekend. Vragen daarover van CBS bleven onbeantwoord.
De Amerikaanse wet schrijft voor dat documenten van de president of de vicepresident na beëindiging van de ambtstermijn moeten worden overgedragen aan het Amerikaanse Nationale Archief. Volgens het kamp-Biden is dit archief meteen van de vondst op de hoogte gebracht en zijn de documenten de volgende dag overgedragen. Het archief had daar tot op dat moment niet om gevraagd, zei een adviseur van Biden tegen CBS.
Vooronderzoek
Volgens een bron van CBS hebben medewerkers van het archief melding gemaakt bij justitie. Minister van Justitie Merrick Garland heeft daarna de federale aanklager in Chicago, John Lausch, gevraagd een vooronderzoek in te stellen. Waarschijnlijk is voor hem gekozen om de schijn van partijdigheid te voorkomen. Lausch is een van de twee door Trump voorgedragen federale aanklagers die nog in functie zijn.
Een vraag die op tafel ligt, is waarom het nieuws van de vondst niet langs officiële weg, maar via een lek naar de pers naar buiten is gekomen. Wilde het kamp-Biden het inderdaad geheimhouden, zoals de Republikeinen beweren?
Zaak-Trump
Trump reageerde vannacht onmiddellijk op het nieuws van CBS. "Wanneer doorzoekt de FBI de vele huizen van Joe Biden of misschien zelfs het Witte Huis?", schreef hij op zijn eigen Truth Social-app. Hij doelde op de inval in augustus op zijn landgoed in Florida.
Anders dan in het geval van Biden ging het bij Trump niet om een tiental, maar om enkele honderden geheime documenten die niet aan het archief waren overgedragen. Daartussen zat ook een document over de atoomwapens van een buitenlandse mogendheid, schreef The Washington Post. Verder zijn tientallen lege mappen aangetroffen, waaronder 48 met het opschrift "geheim". De vraag is of de documenten die daarin hebben gezeten, zijn teruggevonden.
Anders dan het kamp-Biden, verzette Trump zich tegen de overdracht aan het archief. Er was uiteindelijk een huiszoekingsbevel nodig om bij Trumps landgoed naar binnen te kunnen. Daarvoor, in januari vorig jaar, had Trump al 184 vertrouwelijke stukken, 92 geheime en 25 topgeheime stukken aan het archief moeten teruggeven.
Pijnlijk
Pijnlijk voor Biden is dat hij in augustus verontwaardigd reageerde op Trumps geheime documenten in Florida. "Hoe is dit in godsnaam mogelijk?", zei hij in een tv-programma. "Dit is totaal onverantwoordelijk."
Het bewaren van geheime stukken na het verlaten van een overheidsambt is niet per se strafbaar. Voormalig minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton ging vrijuit, nadat na haar vertrek in 2013 geheime informatie in haar privémail was aangetroffen. Volgens de FBI ging het om slordigheid en niet om kwade opzet.