Zelensky over oproep tot wapenstilstand: 'Oorlog stopt alleen als Russen vertrekken'
De Oekraïense president Zelensky reageert sceptisch op het Russische besluit om de wapens tijdens het orthodoxe kerstfeest neer te leggen. In zijn dagelijkse videoboodschap zegt hij dat Rusland "alleen een wapenstilstand wil om onze opmars in de Donbas te vertragen".
Het Kremlin stelde in Oekraïne een wapenstilstand van anderhalve dag in, tijdens het kerstfeest van de Russisch-orthodoxe kerk. President Poetin beval het ministerie van Defensie het staakt-het-vuren morgen om 12.00 uur lokale tijd te laten ingaan en tot middernacht in de nacht van 7 op 8 januari te laten duren.
Het voorstel volgde op een oproep van patriarch Kirill, het hoofd van de Russisch-orthodoxe kerk, die gisteren pleitte voor een tijdelijke wapenstilstand. Het Kremlin zei dat er in de buurt van het front veel belijdende orthodoxe burgers wonen en dat die de gelegenheid moeten krijgen om op kerstavond kerkdiensten bij te wonen.
'Hypocrisie'
Rusland riep Oekraïne op om ook op zijn beurt een staakt-het-vuren af te kondigen. De Oekraïense president Zelensky reageerde daar vanavond op. "Ze willen Kerstmis gebruiken om onze opmars in de Donbas tijdelijk te stoppen en om zelf materieel en troepen aan te voeren", zei de Oekraïense president. "De oorlog stopt ofwel omdat jullie militairen vertrekken ofwel omdat wij hen eruit gooien."
Eerder sprak een adviseur van hem op Twitter al van "hypocrisie". Ook volgens de adviseur kan het alleen tot een tijdelijke wapenstilstand komen als Rusland zich terugtrekt uit de gebieden in Oekraïne die het heeft bezet.
De adviseur van Zelensky had het voorstel van patriarch Kirill al afgewezen. Hij noemde de oproep van de kerkvorst "een cynische valstrik" die onderdeel is van de Russische propaganda.
Volgens de adviseur heeft de Russisch-orthodoxe kerk eerder opgeroepen tot "genocide van Oekraïners". Patriarch Kirill heeft zich altijd een groot voorstander getoond van de Russische invasie in Oekraïne.
Eerder tijdens de oorlog in Oekraïne werden de wapens alleen lokaal neergelegd. Zo werden in maart voor het opzetten van humanitaire corridors rond de Oekraïense havenstad Marioepol korte pauzes in de beschietingen ingelast, zodat inwoners de door Rusland bezette stad veilig konden verlaten.
In april klonken er ook oproepen voor een tijdelijk staakt-het-vuren. Toen pleitten onder meer de Verenigde Naties en paus Franciscus voor een vierdaagse wapenstilstand tijdens het orthodoxe Paasweekend. Daarvan kwam het niet: volgens president Zelensky wees Rusland dat voorstel af.
Orthodoxe kerk
De Russisch-orthodoxe kerk is van alle oosters-orthodoxe kerken de grootste, met volgelingen in Rusland, Belarus en Oekraïne. Sinds 2018 is er ook een autonome Oekraïens-orthodoxe kerk, die ontstond toen een deel van de Oekraïense orthodoxe gelovigen zich losmaakte van de Russische moederkerk. Daardoor zijn er in Oekraïne twee rivaliserende oosters-orthodoxe kerken: één onder het patriarchaat van Moskou en één onder het Oekraïense patriarchaat.