Commissie wil 7,5 miljard euro voor Hongarije bevriezen
7,5 miljard euro die op de EU-begroting is gereserveerd voor Hongarije wordt, als het aan de Commissie ligt, voorlopig bevroren. Hongarije heeft de afgelopen jaren onder andere de corruptie niet genoeg aangepakt, zegt de Commissie, en de maat is nu vol. Als straf zou Hongarije zo'n 20 procent van zijn totale EU-budget kunnen mislopen.
Het is de allereerste keer dat de Commissie deze maatregel neemt. Het zogeheten rechtstaatmechanisme kan worden ingezet als een EU-land de rechtstaat niet op orde heeft.
De Commissie heeft wel de plannen van Hongarije goedgekeurd voor het geld uit het coronaherstelfonds. Het land kan nu aanspraak maken op 5,8 miljard euro. Dat is goed nieuws dus voor Hongarije, al staat dat geld nog niet op een Hongaarse rekening.
27 voorwaarden
Hongarije moet eerst aan 27 voorwaarden voldoen voordat het daadwerkelijk het geld krijgt. Zo moet het land onder andere een onafhankelijke anti-corruptie-waakhond in het leven roepen en de Europese anti-fraude-toezichthouder (OLAF) moet alle vrijheid krijgen om onderzoek te doen in Hongarije. "We zullen zeer nauwkeurig in de gaten houden of Hongarije wel echt aan deze eisen voldoet, voordat het geld wordt overgemaakt", zegt Eurocommissaris Didier Reynders.
Polen kreeg in juni groen licht voor het geld uit het coronaherstelfonds. Toch heeft ook dat land die miljarden nog niet gezien, omdat er nog altijd niet aan de gestelde eisen is voldaan. Dus ook al doet de Hongaarse premier Orbán de belofte dat hij aan de voorwaarden zal voldoen, dat betekent nog niet dat hij de euro's direct zal krijgen.
Hongarije ligt al jaren onder vuur vanwege grootschalige corruptie. Ook het feit dat de Hongaarse regering al jaren onafhankelijke rechters, officieren van justitie en media aanpakt, heeft in Brussel tot grote zorgen geleid. Bovendien is uit meerdere rapporten van de Europese Rekenkamer gebleken dat EU-geld in Hongarije vaak op de verkeerde plek terechtkomt.
Besluitvorming gijzelen
De regering van Orbán had tot 19 november om aan te tonen dat het aan de rechtsstaateisen voldoet. Even leek het erop dat de Commissie het geld zou vrijgeven, maar dat gebeurt nu toch niet, tot tevredenheid van veel Europarlementariërs en landen als Nederland en België.
"Het is onmogelijk dat Hongarije nu al alle maatregelen volledig heeft geïmplementeerd. Het is dan ook goed dat de Commissie geen groen licht geeft en de fondsen bevriest", zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers. Ook Sophie in 't Veld, Europarlementariër voor D66, zegt het goed te vinden dat de Commissie "haar rug nu recht houdt".
De komende twee weken stemmen de EU-landen over het voorstel van de Commissie om het voor Hongarije te bevriezen. Het kan nog spannend worden, want Hongarije dreigt bij wijze van tegenmaatregel andere plannen tegen te houden. Zo heeft Hongarije nog altijd niet ingestemd met 18 miljard euro aan financiële steun voor Oekraïne. De landen hebben tot 19 december om daar een besluit over te nemen.
