NS biedt excuses aan om gifverf, komt met compensatie
NS-topman Wouter Koolmees heeft zijn excuses aangeboden aan onderhoudsmedewerkers die tussen 1970 en 2020 met chroom-6-verf hebben gewerkt. De verf werd in werkplaatsen gebruikt om treinen op te knappen. De medewerkers waren onvoldoende beschermd tegen de kankerverwekkende stoffen die daarbij vrijkomen.
Koolmees bracht de excuses vanochtend over aan een aantal medewerkers. Het is een reactie op een onderzoek van het RIVM, dat concludeert dat de NS niet heeft voldaan aan de destijds geldende regelgeving.
"Voor een maatschappelijke organisatie als NS zijn de resultaten van dat onderzoek uitermate pijnlijk", zei Koolmees. "Excuses voor het leed, de onzekerheid en het verdriet die zijn veroorzaakt. Als erkenning hebben wij, met steun van de vakbonden, een regeling opgesteld voor gedupeerden. Wij hopen dat zij daar gebruik van maken."
Eerder kwam het RIVM tot soortgelijke harde conclusies over de situatie bij defensie in grofweg dezelfde periode.
Hoeveel mensen op die manier zijn blootgesteld aan gevaarlijke stoffen, kan de NS niet zeggen. Tot acht jaar geleden hield het spoorbedrijf niet structureel bij wie in het verleden op welke plek had gewerkt.
Schuren en lassen
Het onderzoek laat zien dat de NS en zijn dochter NedTrain in de onderzochte periode weliswaar het voornemen hadden om de regels te volgen door personeel adequaat te beschermen, maar te weinig wisten van de risico's van chroom-6 om dat waar te maken. Leidinggevenden wisten soms wel dat het aanbrengen van nieuwe verf gevaar kon opleveren, maar niet dat het schuren en lassen van oude lagen minstens even risicovol was.
Daardoor ademden medewerkers gevaarlijke stof in. Overigens is niet vast te stellen hoe hevig die blootstelling was. NS en NedTrain hebben geen meetgegevens over het grootste deel van de periode.
Bescherming tegen de risico's van chroom-6 is mogelijk, maar bij NS werden weinig maatregelen getroffen, zoals via afzuiginstallaties. Ook werd niet consequent gecontroleerd of personeel beschermingsmiddelen zoals stofmaskers droeg.
Minstens 4100 euro per persoon
Blootstelling aan chroom-6 kan een reeks aan ziektes veroorzaken. Het gaat niet alleen om verschillende vormen van kanker, maar ook om allergische aandoeningen, chronische longziekten en beschadiging van het neustussenschot.
Oud-medewerkers die in het verleden is blootgesteld aan chroom-6 en ziek zijn geworden, kunnen aanspraak maken op ten minste 4100 euro. Afhankelijk van het ziektebeeld kan dat bedrag oplopen tot 42.000 euro voor de ernstigste gevallen.
Vorig jaar maakte het Openbaar Ministerie bekend NS en de gemeente Tilburg te gaan vervolgen voor het feit dat mensen daar in het kader van een werklozenproject onvoldoende beschermd moesten werken met chroom-6. Koolmees wilde niet vooruitlopen op de aanvullende juridische risico's die zijn bedrijf door dit nieuwe onderzoek loopt.