'Jetten moet gemeenten die Gazprom-contract opzegden volledig compenseren'
Gemeenten die onder druk van minister Jetten (Klimaat en Energie) hun contract met energieleverancier Gazprom hebben opgezegd moeten volledig worden gecompenseerd. Dat vinden de regeringspartijen CDA en ChristenUnie. De gemeenten zijn ten onrechte op hoge kosten gejaagd, zeggen de twee partijen.
Het kabinet heeft voor dit jaar wel een tegemoetkoming aangekondigd, maar CDA en ChristenUnie vinden dat onvoldoende. Ze wijzen op gemeenten die een doorlopend contract hadden voor 2023. Zij zijn het meest de dupe geworden en moeten met voorrang de meerkosten volledig terugkrijgen. Een meerderheid in de Kamer is het daarmee eens.
Jetten bepaalde in april dat zo'n 300 gemeenten, scholen en waterschappen hun band met Gazprom moesten verbreken vanwege de Europese sancties die waren ingesteld tegen Rusland na de inval in Oekraïne. Gazprom is een Russisch staatsbedrijf.
Er waren meteen al twijfels, ook bij de Tweede Kamer. Die vroeg Jetten om een heroverweging van zijn plannen. De minister besloot daarop de deadline voor het overstappen op te schuiven, naar uiteindelijk 1 maart 2023. Maar tientallen gemeenten hadden al gebroken met Gazprom en nieuwe contracten afgesloten bij andere leveranciers, tegen veel hogere prijzen.
'Inschattingsfout van Jetten'
Vorige week bleek dat het opzeggen van de contracten helemaal niet nodig was. De gemeenten waren klant bij een Nederlandse dochteronderneming van het bedrijf, dat op zijn beurt weer onder een Duitse dochteronderneming van Gazprom viel. Die Duitse dochter is inmiddels genationaliseerd door de Duitse staat. De plannen daarvoor waren al eerder bekend.
"Een inschattingsfout van Jetten", zegt Kamerlid Pieter Grinwis van de ChristenUnie. "Er zat al helemaal geen Russisch tintje meer aan dat bedrijf en het gas van andere leveranciers kwam deels ook uit Rusland. Dus het was dubbel fout en gemeenten zijn op hoge kosten gejaagd."
Zo is de gemeente Utrecht 11 miljoen euro meer kwijt om lantarenpalen te laten branden en zwembaden te verwarmen. Ook Dordrecht en een aantal omringende gemeenten hadden gezamenlijk een doorlopend contract bij Gazprom.
Volgens Grinwis is de betrekkelijk kleine gemeente Sliedrecht daardoor op jaarbasis 1 miljoen euro extra kwijt. "Dat betekent per inwoner 40 euro. Dat is serieus veel geld. Dat gaat, als je niet oplet, ten koste van voorzieningen als de bibliotheek, het zwembad en de buurthuizen."
