Getuige in zaak-Peter R. de Vries: 'Moest meewerken aan ontvoering kinderen'
Een Poolse getuige zorgde deze zomer voor een onverwachte wending in het onderzoek naar de moord op Peter R. de Vries. Zijn verklaringen bij de politie leidden tot nieuwe arrestaties en uitstel van het vonnis tegen de vermoedelijke schutter en zijn chauffeur. Morgen beslist de rechtbank of hun zaak over moet. Wat is het verhaal van getuige 5089, zoals hij in dossierstukken wordt genoemd?
Uit het niets meldde zich in oktober 2021 een manager van een Zuid-Hollands chaletpark bij de politie. De Poolse man wilde praten over verschillende misdrijven, waaronder de moord op Peter R. de Vries.
Één uitweg
Lange tijd had hij vanaf de zijlijn gehoord wat zijn criminele vrienden zoal uitspookten. Nu dreigde hij zelf te worden meegetrokken in de zware criminaliteit. De 36-jarige Pool was gesommeerd mee te werken aan de gijzeling van twee kinderen. Weigeren was volgens hem geen optie. Hij wist al te veel. "Je moet dat niet zien als een uitnodiging, maar als een bevel", zei hij in een later verhoor.
De Pool zag maar één uitweg: naar de politie stappen. Daar deed hij zijn verhaal. De moordaanslag op De Vries in juli 2021 en een aantal andere misdrijven waren volgens hem gepleegd in opdracht van dezelfde mensen.
Van justitie kreeg hij de schuilnamen Eddy en 'getuige 5089'. Zijn verklaringen bij de politie, waar dit artikel op is gebaseerd, zetten het onderzoek naar de moord op De Vries op zijn kop. Omdat hij meer wist te vertellen over de betrokkenen, besloot de rechtbank de zaak rond de vermoedelijke uitvoerders van de moord vlak voor de uitspraak te heropenen.
De belangrijkste schakel die getuige 5089 aanwees, is de 27-jarige Krystian M. (27). M. komt eveneens uit Polen en streek als tiener met zijn ouders neer in de Betuwe. 'Eddy' leerde hem kennen via een wederzijdse vriend.
Eddy kreeg snel door dat Krystian in het criminele milieu zat. Hij hielp zijn vriend door auto's op zijn naam te zetten en uit te lenen, zodat die buiten het zicht van de politie bleven. Eddy hield er 100 euro per maand aan over.
Volgens Eddy zei Krystian te werken voor iemand die hij 'oom' noemde. "Hij was ontzettend gefascineerd door die oom", zei Eddy tegen de politie. Het ging volgens hem om een Marokkaanse man in de gevangenis. Iedereen was bang voor hem. Eddy had op tv gezien dat hij "in Abu Dhabi aangehouden is of zoiets". Het zou gaan om ene "Raswan Taghi". Inmiddels is het vermoeden bij politie en justitie dat de 'oom' Ridouan Taghi is. "Maar ik heb van Krystian nooit zijn voor- of achternaam gehoord", aldus Eddy.
Speciale telefoon
Hij zag wel dat Krystian een "speciale telefoon van 3000 euro" had, waarmee hij communiceerde met een familielid van 'oom'. Die gaf volgens Eddy opdrachten aan Krystian M. door, die de klussen weer uitzette in zijn Poolse kennissenkring.
Zo zei Krystian dat er 150.000 euro te verdienen viel aan de moord op een journalist. "De reden daarvan was dat hij samen met een kroongetuige werkt. Hij vertelde dat ze daarvoor de broer van de kroongetuige hebben doodgeschoten en nu is hij aan de beurt."
Volgens Eddy was een andere Poolse kennis, Kamil E. uit Maurik, in eerste instantie bereid om de klus uit te voeren. Opmerkelijk genoeg raakte hij vervolgens zijn vuurwapen kwijt. "Krystian zei dat Kamil gewoon bang was en het wapen vast ergens heeft verkocht."
Uiteindelijk zou Delano G. zijn geregeld om te schieten en moest Kamil E. rijden. "Als hij dat niet wil dan moet Kamil doodgeschoten worden", zou de contactpersoon van Krystian M. hebben gezegd.
Moeder
Op 6 juli 2021 werd Peter R. de Vries in het centrum van Amsterdam neergeschoten. Nog geen uur later werden Delano G. en Kamil E. opgepakt. Volgens Eddy zouden ze onderduiken in Rotterdam, maar tot woede van Krystian M. hadden ze een andere vluchtroute genomen dan was afgesproken en werden ze op de snelweg klemgereden.
"Krystian is toen vier weken naar Polen gegaan, omdat hij bang was dat Kamil over hem zou kunnen gaan praten", zo deelde Eddy in een verhoor. "Mocht Kamil inderdaad gaan praten dan waren ze van plan om zijn moeder af te maken."
Eerder maakten we deze terugblik op het leven van Peter R. de Vries:
Eddy besefte inmiddels dat hij in een zeer gevaarlijk milieu verkeerde. Hij probeerde tevergeefs de auto's die op zijn naam stonden terug te krijgen.
Toen kwam de opdracht om mee te helpen bij de ontvoering van twee kinderen. Een man uit Maastricht zou iemand uit de groep van 'oom' hebben bestolen van cocaïne ter waarde van 90 miljoen euro. De ontvoering van zijn kinderen moest hem ertoe dwingen het geld terug te betalen.
Eddy hoorde dat het gezin werd gevolgd. Dat het menens was, was hem wel duidelijk omdat Krystian M. een paar weken eerder al had verteld dat hij had geholpen bij de ontvoering van een andere man met schulden bij 'oom'. "Ze hebben hem in de auto gegooid en ergens naartoe gereden. Daar hebben ze hem vier of vijf dagen vastgehouden. Ze hebben filmpjes gemaakt terwijl ze hem sloegen."
Inval
Kort nadat Eddy had aangeklopt bij de politie om te ontkomen aan zijn criminele opdracht, deden agenten een inval bij Krystian M. en enkele andere Polen. M. zit sindsdien vast. Justitie ziet hem als organisator van de moord op De Vries.
De rest kwam een dag later vrij. Diezelfde avond nog stonden er vijf mannen bij het chalet van Eddy. Omdat hij als enige niet was opgepakt, verdachten ze hem ervan de groep te hebben verlinkt. Hij werd bedreigd met een hamer.
Eddy dook daarna onder. Hij werd opgenomen in een getuigenbeschermingsprogramma. Uit de politieverhoren blijkt dat de Pool beseft dat criminelen hem willen vermoorden nu hij heeft gepraat. "Ik weet waartoe die mensen in staat zijn. Mijn leven is in gevaar." Wat zijn drijfveer is om toch als getuige op te treden? "Ik wil dat gerechtigheid zal zegevieren", antwoordt Eddy op die vraag van de recherche.
