Musea verontwaardigd en extra alert na actie in Mauritshuis

Vanuit de Nederlandse museumwereld is verontwaardigd gereageerd op de actie van klimaatactivisten in het Mauritshuis waarbij een man zijn hoofd vastlijmde aan de glasplaat voor Meisje met de parel. "Ook een schilderij achter glas kan je beschadigen".

"Dit is verschrikkelijk", zegt Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging, die de belangen behartigt van Nederlandse musea. "Het doet pijn, en dat is wat ze willen."

Het Fries Museum laat weten mee te leven met het Mauritshuis. "Kunst is van ons allemaal: erfgoed en kunst bieden een spiegel naar het verleden en een blik op de toekomst", schrijft het museum. "Laat de cultuursector geen doelwit zijn voor vandalisme. Ook niet wanneer het gaat om zo'n urgente boodschap."

"Demonstreren is een groot goed en iedereen heeft het recht om een punt te maken. Maar alsjeblieft: laat ons gezamenlijk erfgoed met rust", zegt ook staatssecretaris Uslu (Cultuur). "Het aanvallen van weerloze kunstwerken is niet de juiste manier."

Ook Rijksmuseum-directeur Taco Dibbits veroordeelt de actie. Hij zegt "voor geen enkele aanval op kunst" begrip te hebben.

Hoewel het Mauritshuis in een persverklaring vertelde dat het schilderij bij de actie niet is beschadigd, had dat ook anders kunnen aflopen, zegt Carasso. "Ze doen alsof ze weten waar ze mee bezig zijn, maar ook een schilderij achter glas kun je beschadigen. Ook een lijst kan heel kwetsbaar zijn."

Ook bij bezoekers is geen begrip voor de actie:

Op beelden van de actie is te zien dat suppoosten niet ingrijpen tijdens de actie. Ook bij een eerdere actie bij een werk van Van Gogh in Londen werd in eerste instantie niet ingegrepen.

De meeste musea willen niets kwijt over welke veiligheidsmaatregelen zij nemen, maar anoniem vertelt een hooggeplaatste persoon uit de museumwereld dat voor suppoosten geldt dat zij rustig moeten blijven, niet zelf moeten ingrijpen, maar juist moeten wachten op hulp. Carasso zegt het gevoel te hebben dat bij de actie in het Mauritshuis "adequaat is gereageerd".

Geen verband klimaatcrisis en musea

Uit de meeste reacties klinkt wel begrip voor het doel van de klimaatactivisten. Maar dat juist musea worden getroffen door hun acties, kunnen musea slecht begrijpen. "Er is geen direct verband tussen de klimaatcrisis en de musea", zegt ook Museumvereniging-directeur Carasso.

"Er worden heel veel verschillende tentoonstellingen geprogrammeerd over dit onderwerp, we gaan het gesprek aan met het publiek over het onderwerp en we zijn bezig met een duurzame bedrijfsvoering."

Musea extra alert

Omdat de meeste musea niet over hun veiligheidsmaatregelen praten, willen ze ook niet vertellen of de beveiliging nu wordt opgeschroefd. Volgens Carasso zijn de musea in ieder geval "extra alert" na vandaag. Ze zegt te vrezen dat de actie kan leiden tot "copycats".

Toch voelt zij er weinig voor om door te slaan in maatregelen. Ze zegt vooral de dialoog met actievoerders te willen aangaan en de publieke functie van musea te willen behouden. "We willen niet een soort beveiligde bastions worden."