Mobilisatie in Rusland gaat verder: 'Tweede golf' lijkt op gang gekomen

• 

  Iris de Graaf

  Correspondent Rusland

In Rusland lijkt een tweede mobilisatiegolf begonnen. Meer en meer reservisten worden opgeroepen om mee te vechten in de zogenaamde speciale militaire operatie, zoals het in Rusland nog steeds moet worden genoemd. In sommige Russische regio's, zoals in Rostov en Koersk, zeggen de gouverneurs dat ze nieuwe doelstellingen hebben gekregen voor de mobilisatiecampagne. "De regio is begonnen met de tweede fase", citeerde het Russische persbureau RIA Novosti de gouverneur van Koersk.

Al weken hangt hier in de lucht dat de 'gedeeltelijke' mobilisatie in drie fasen zal verlopen. Onder andere het onafhankelijke televisiekanaal Dozjd publiceerde audio-opnames van militaire rekruteringskantoren waaruit zou blijken dat er een tweede golf is begonnen op 10 oktober en er een derde komt in november.

Kremlin-woordvoerder Peskov weersprak dit. Volgens hem bestaat er niet zoiets als 'golven van mobilisatie', en heeft 'ie geen idee waar de regionale gouverneurs het over hebben.

Uit slaapzalen gehaald

Toch lijkt er wel degelijk op grotere schaal te worden gemobiliseerd, ook in grote steden als Moskou en St. Petersburg. Zo zijn er deze week invallen geweest in verschillende mini-hotels en hostels in Moskou. Tientallen mensen werden direct vanuit de slaapzaal meegenomen naar 'mobilisatiekantoren' die waren opgezet in theaters en bioscopen, zo schrijft Radio Free Liberty.

De jonge mannen, van wie enkelen zeggen geen militaire ervaring te hebben, kregen de oproepbrief en een uniform in hun handen gedrukt en moesten zich de volgende dag bij hun lokale registratiekantoor melden. Veel dienstplichtigen besloten juist om een kamer te huren in een hostel om de dienstplicht te ontlopen. Het idee is dat ze dan niet op hun registratieadres aanwezig zijn om opgehaald te worden.

Inmiddels worden ook daklozen in Moskou gemobiliseerd om mee te vechten. Dagvaardingen zijn uitgedeeld in verschillende opvangcentra in de stad, zo schrijft het onafhankelijke iStories. Ook zouden er deze week bij metrostations in Moskou controles worden uitgevoerd, waar mannen op straat gevraagd wordt naar hun documenten en militaire ervaring. En in St. Petersburg wordt artsen 'sterk aangeraden' voorlopig niet naar het buitenland te reizen. Ook medisch personeel kan volgens het mobilisatiedecreet naar het front worden gestuurd.

Gestorven zonder 't front te bereiken

Sinds het begin van de 'gedeeltelijke mobilisatie' zijn ten minste veertien reservisten omgekomen nog voor ze het front hadden bereikt. Zij overleden in de trainingscentra van het ministerie van Defensie. De autoriteiten zijn erg terughoudend met commentaar op de incidenten en leggen de oorzaak bij de slachtoffers.

De meesten zouden zijn omgekomen door een medische oorzaak, zoals trombose of een hartaanval in hun slaap. Ook zouden sommigen zelfmoord hebben gepleegd. Familieleden schrijven op social media dat ze dit niet geloven. Zij noemen de slechte omstandigheden (kou, buiten slapen, zelfgestookte wodka) en gewelddadige opstootjes als doodsoorzaak.

Vandaag schrijven media in de Oeral over de dood van vijf gemobiliseerde reservisten uit Tsjeljabinsk. "We betuigen onze oprechte en diepe deelneming. We zullen alle nodige hulp bieden aan de families en vrienden van onze gesneuvelde soldaten", aldus de lokale autoriteiten.

Chaotische mobilisatie

De afgelopen weken is er in Rusland veel openlijke kritiek op de chaotische mobilisatie. De legerleiding wordt ervan beschuldigd ongetrainde mannen naar het front te sturen en er is veel verontwaardiging over de slechte omstandigheden voor de reservisten. Zo zijn hun onderkomens vaak smerig, lijden ze kou en vervelen ze zich. Ook wordt er geklaagd over de ondermaatse medische voorzieningen en de slechte staat van de wapens die ze krijgen, zoals verroeste kalasjnikovs.

Honderdduizenden Russen zijn de mobilisatie ontvlucht. Kremlinwoordvoerder Peskov reageerde gisteren op de onrust in de samenleving. Hij gaf toe dat veel Russen "de fouten hebben opgemerkt die zijn gemaakt tijdens de gedeeltelijke mobilisatie" en benadrukte dat er "maatregelen worden genomen om het systeem op orde te brengen".

90.000 slachtoffers

Volgens onafhankelijke Russische media zijn inmiddels meer dan 90.000 Russen gewond geraakt, vermist of gedood. Dat schrijven ze op basis van bronnen binnen de Russische veiligheidsdiensten. Dit aantal ligt in de buurt van de schattingen van het Britse ministerie van Defensie vorige maand. Minister Ben Wallace zei toen dat meer dan 80.000 Russische militairen zijn omgekomen, gevangengenomen, vermist of gedeserteerd. Onder hen zouden zo'n 25.000 doden zijn.

De laatste keer dat het Russische ministerie van Defensie een officieel dodental noemde, was vorige maand. Toen zei minister van Defensie Sergej Sjojgoe dat 5937 Russische militairen gesneuveld waren bij de 'speciale militaire operatie'.