Jetten wil nog dit jaar voorkeurslocaties nieuwe kerncentrales bekendmaken
Minister Jetten voor Klimaat en Energie wil eind november mogelijke plekken bekendmaken waar nieuwe kerncentrales kunnen worden gebouwd. In de Tweede Kamer zei hij nog gesprekken te voeren met regio's die geïnteresseerd zijn.
In het coalitieakkoord is afgesproken dat het kabinet vijf miljard euro uittrekt om de bouw van twee nieuwe kerncentrales door marktpartijen mogelijk te maken. De centrale in het Zeeuwse Borssele zou langer open moeten blijven.
Als de voorkeurslocaties bekend zijn, kan er daadwerkelijk begonnen worden met de uitvoering van de plannen. Dat wil nog niet zeggen dat de centrales ook daadwerkelijk daar komen, waarschuwde Jetten. Een definitief besluit wordt later genomen en hangt ook af van de financiering van de projecten.
Uiteindelijk zal het nog jaren duren voordat de centrales klaar zijn. Op z'n vroegst in 2035, zeggen veel deskundigen. De provincies Zeeland en Brabant hebben al aangegeven dat ze openstaan voor de bouw van nieuwe kerncentrales.
Oorlog in Oekraïne
Kernenergie is nadrukkelijk terug op de politieke agenda, ook vanwege de oorlog in Oekraïne en het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen. Het kabinet wil in de toekomst minder afhankelijk zijn van Russisch gas en kernenergie kan ook helpen om de CO2-doelen te halen. Kerncentrales stoten, in tegenstelling tot gas- en kolencentrales, geen CO2 uit.
Klimaatboegbeeld Greta Thunberg zegt ook dat Duitsland, dat eerder besloot helemaal te stoppen met kernenergie, beter de kerncentrales open kan houden dan weer kolen te gaan gebruiken om energie op te wekken.
Veel partijen in de Tweede Kamer staan zeer positief tegenover de bouw van nieuwe centrales in Nederland. VVD, CDA, ChristenUnie, PVV, JA21 en Volt willen dat de bouw zo gauw mogelijk van start gaat. "Kernenergie is harder nodig dan ooit", betoogde VVD'er Silvio Erkens. "Het is een constante, betrouwbare vorm van energie die weinig ruimte inneemt."
"Ze hadden er al kunnen staan als de linkse partijen niet jarenlang dwars hadden gelegen", zei Alexander Kops van de PVV. De voorstanders wijzen erop dat kernenergie ook stroom oplevert als de zon niet schijnt of de wind niet waait.
Bovendien zijn voor de bouw van duurzame stroomopwekkers als windmolens en zonnepanelen schaarse metalen nodig, "Die zijn voornamelijk in handen van China", zei Pieter Grinwis van ChristenUnie.
Linkse partijen als GroenLinks en PvdA zijn ronduit tegen nieuwe kerncentrales. Als we maximaal inzetten op duurzame energie is er volgens Suzanne Kröger van GroenLinks maar 80 uur per jaar te weinig wind en zon. "Om dat te overbruggen ga je toch geen dure kerncentrale bouwen?"
Joris Thijssen van de PvdA verwees naar een rapport van ENCO dat op verzoek van het kabinet is opgesteld. Daaruit blijkt volgens hem dat nieuwe kerncentrales heel veel gemeenschapsgeld kosten, terwijl duurzame energie steeds goedkoper wordt.
"We hebben ze niet nodig en we kunnen die vijf miljard beter uitgeven aan betere isolatie van woningen." Daarmee wordt er volgens hem ook voldoende CO2-winst geboekt. Maar de voorstanders lezen het rapport heel anders.
D66: geen blanco cheque
Van de regeringspartijen is D66, de partij van minister Jetten, het meest weifelend over de voornemens. Kamerlid Raoul Boucke maakt zich vooral zorgen over de kosten. "Ik vraag me af of die vijf miljard voldoende is. En als dat inderdaad meer wordt, dan wil ik weten hoeveel en hoe zich dat verhoudt tot andere methodes, zoals meer wind op zee. Het laatste wat ik doe is een blanco cheque uitschrijven."
Minister Jetten wil volgend jaar de knoop doorhakken over de uiteindelijke financiering van de nieuwe kerncentrales en hoeveel de overheid daaraan bij wil dragen.