Vermoorde oud-premier Abe in Japan herdacht met staatsbegrafenis
In Japan hebben duizenden mensen de staatsbegrafenis voor de vermoorde oud-premier Abe bijgewoond. Die werd in juli op straat doodgeschoten tijdens een campagnetoespraak.
Onder de aanwezigen was minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken. Verder waren onder anderen de Amerikaanse vicepresident Harris, de Indiase premier Modi en EU-president Michel erbij.
De staatsbegrafenis, normaal alleen voor leden van de keizerlijke familie, is een uitzonderlijk eerbetoon aan premier Abe:
Abe werd al een paar dagen na zijn dood in besloten kring gecremeerd en geëerd met een boeddhistische plechtigheid. Vanochtend droeg zijn weduwe de urn met as van haar vermoorde man de sportarena van Tokio binnen. Op dat moment klonken er saluutschoten. Buiten stonden mensen te bidden en waren bloemen neergelegd.
Groot staatsman, ook kritiek
Het is in Japan slechts een keer eerder voorgekomen dat een niet-koninklijk persoon een staatsbegrafenis krijgt: oud-premier Shigeru Yoshida, in 1965.
Shinzo Abe was de langst regerende premier van het land en wordt internationaal gezien als een groot staatsman die Japan stabiliteit en aanzien heeft gegeven. Premier Rutte sprak van een laffe aanslag en een zwarte dag voor de Japanse democratie. Ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima reageerden geschokt op de moord.
Maar binnen Japan was er veel kritiek op Abe. Zo paste hij tot ongenoegen van velen de wet aan die bepaalde dat Japan alleen voor zelfverdediging het leger mocht inzetten. Door die aanpassing kunnen bondgenoten militair worden bijgestaan.
Moord was wraakactie
Verder was Abe verwikkeld in een aantal schandalen. Meer dan de helft van de Japanners is daarom tegen de staatsbegrafenis, ook omdat die zo'n 12 miljoen euro heeft gekost. Alleen al voor de beveiliging zijn 20.000 politieagenten ingezet.
De gearresteerde moordenaar heeft gezegd dat hij uit wraak heeft gehandeld, omdat Abe banden zou hebben gehad met de omstreden Verenigingskerk, een sekte die zijn moeder financieel zou hebben geruïneerd.