Jupiter in 70 jaar niet zo dichtbij: 'Zo mooi zullen we hem niet meer zien'

De planeet Jupiter staat vannacht dichter bij de aarde dan op enig moment sinds 1951. Hierdoor lijkt de planeet groter en is hij beter te zien.

Bijkomend voordeel is dat Jupiter vanavond in oppositie staat. Dat betekent dat Jupiter en de zon zich precies aan de tegenovergestelde zijdes van de aarde bevinden. Daardoor is hij duidelijker te zien. Dit gebeurt elke 13 maanden, maar door de kleinere afstand wordt het effect nu versterkt.

Op sociale media verschenen de afgelopen dagen al foto's van mensen die de planeet zagen:

De planeet zal in het oosten te zien zijn en is "helderder dan de felste ster die we kunnen zien, behalve de zon," zegt astronoom Annelotte Derkink van de Universiteit van Amsterdam in het NOS Radio 1 Journaal. Ze noemt de kans dat we de planeet nog een keer zo mooi te zien krijgen "heel klein." Jupiter zal pas over 107 jaar weer zo dicht bij de aarde staan.

"We weten precies hoe de planeten ronddraaien," zegt Derkink. "Daardoor kunnen we ook goed voorspellen dat dit pas weer gebeurt in 2129."

De gasreus kan vanavond met het blote oog worden waargenomen. Wie een verrekijker heeft, kan zelfs een paar van de 79 manen van Jupiter zien of de wolkenbanden op de planeet.

Hittegolf

Tussen die banden is een grote rode vlek, waar een gigantische storm plaatsvindt. Onderzoekers van de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA maakten vorige week bekend dat ze een enorme hittegolf op Jupiter hebben ontdekt. Die hittegolf heeft te maken met het magnetische veld van Jupiter, legt Derkink uit.

Als deeltjes op dat magnetische veld botsen, veroorzaakt dat hitte. Vaak loopt de temperatuur op Jupiter dan op tot 400 graden Celsius. De onderzoekers ontdekten dat de huidige hittegolf temperaturen tot 700 graden Celsius veroorzaakt op een gebied dat tien keer zo groot als de aarde is.

"Er is daar al 300 jaar een storm, dus die temperaturen verspreiden zich heel snel. Waarschijnlijk door een extra zonnewind, waardoor de botsing ook heftiger was", zegt sterrenkundige Derkink.

De hittegolf op de gasreus is niet te zien met een simpele verrekijker, maar de banden en grootste manen waarschijnlijk wel. Wie de kans om de planeet goed te kunnen zien niet wil missen, moet na zonsondergang met een verrekijker richting het oosten kijken. Voor het zien van de details kan het best een statief gebruikt worden.