James Webb-ruimtetelescoop kijkt ook 'dichtbij': eerste foto van Jupiter
Ivo Landman
redacteur Online
Ivo Landman
redacteur Online
De nieuwe James Webb-ruimtetelescoop werd de afgelopen dagen bejubeld vanwege de haarscherpe beelden uit de verste uithoeken van het waarneembare universum. Maar de telescoop kan ook inzoomen op objecten in onze kosmische achtertuin. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft foto's vrijgegeven van Jupiter, die de telescoop vooral maakte om zijn instrumenten te testen.
Op het eerste gezicht is het een wat fletse foto van de gasreus, vooral in vergelijking met de beelden die we gewend zijn van bijvoorbeeld de Juno-sonde. Maar NASA is er enthousiast over: op de infraroodbeelden zijn niet alleen de planeet maar ook meerdere manen en Jupiters dunne ringen helder en scherp zichtbaar.
"Ik kan niet geloven dat alles zo duidelijk te zien is en zo helder", zei Stefanie Milam, een van de planeetwetenschappers van NASA. Volgens Bryan Holler, een collega van het Space Telescope Science Institute in Baltimore, tonen de foto's hoe veelzijdig de James Webb is. "Dit toont de volle omvang van wat Webb kan observeren, van de verste sterrenstelsels tot planeten die je zelf met het blote oog kan zien."
Na maanden van testen en kalibreren werden dinsdag de eerste 'echte' foto's van de fonkelnieuwe telescoop gepresenteerd. Inmiddels worden op steeds meer sites vergelijkingen getoond met de voorganger van de ruimtetelescoop, Hubble.
- NASA
SMACS 0723, een cluster van melkwegstelsels, gezien door Hubble (l) en Webb (r) - NASA
Het Kwintet van Stephan, een groep van sterrenstelsels in het sterrenbeeld Pegasus door de lenzen van Hubble (l) en Webb (r) - NASA
De Carinanevel gezien door Hubble (l) en Webb (r)
De eerste foto die door NASA werd vrijgegeven toont een stuk heelal bezaaid met kleurige stippen. In De Nieuws BV op NPO Radio 1 legde hoogleraar sterrenkunde Vincent Icke uit wat daarop eigenlijk te zien is. "Als je een beetje beter kijkt zie je dat ieder spikkeltje een sterrenstelsel is, waarbij elk spikkeltje zo groot is als onze Melkweg, in de diepte van het heelal, 13 miljard jaar geleden, 800.000 jaar na de oerknal. Uitkijken in de ruimte is terugkijken in de tijd."
De komende tijd zal Webb zijn enorme spiegel op veel meer kosmische objecten richten. Wetenschappers mogen daarvoor verzoeken indienen. Komende zomer zal de telescoop onder meer op twee exoplaneten worden gericht. Dat zijn planeten die om een andere ster dan de zon draaien.
