Rutte in Suriname: 'Jaar herdenking slavernij in teken van erkenning'
Premier Rutte heeft in een toespraak tot het Surinaamse parlement het belang van erkenning van het slavernijverleden benadrukt. "Ik kan en wil niet om het verleden heen", zei Rutte over de rol van Nederland in zijn rede voor De Nationale Assemblée in Paramaribo.
"De geschiedenis draagt nog steeds veel pijn in zich. We kunnen dat verleden niet veranderen, maar moeten het wel onder ogen zien", zei Rutte. Hij zei te willen begrijpen hoe het slavernijverleden vandaag de dag nog doorwerkt in Suriname, wat een van de redenen is dat hij een tweedaags bezoek brengt aan het land.
Het bezoek van de premier komt aan de vooravond van het herdenkingsjaar in 2023, wanneer het 150 jaar geleden is dat de slavernij in Nederland werd afgeschaft. Dat jaar moet in het teken staan van erkenning, zei de premier. Het kabinet heeft dit jaar besloten nog geen excuses te maken voor het slavernijverleden, maar sluit dit voor de toekomst niet uit.
Rutte sprak in het Surinaamse parlement over erkenning van het leed dat door de slavernij is veroorzaakt:
Voor de toespraak van Rutte zei de voorzitter van het parlement, Marinus Bee, dat de slavernij een "niet te miskennen nasleep" heeft in de Surinaamse samenleving. Hij noemde het "een heikel punt" dat Nederland nog steeds geen excuses heeft aangeboden voor het verleden. In augustus reisden Tweede Kamerleden nog af naar Suriname om dit te onderzoeken.
Bilaterale banden hersteld
Rutte onderstreepte dat zijn bezoek aan de volksvertegenwoordiging een "bijzonder moment" is voor beide landen. "Veel te lang zijn de relaties tussen Suriname en Nederland verstoord geweest. Het is goed dat die band nu weer is hersteld", zei de premier. Het is voor het eerst in veertien jaar tijd dat er een Nederlandse regeringsleider naar het land reist.
Kort voor de toespraak legde Rutte een krans bij Fort Zeelandia. Daar werden in december 1982 door het militaire bewind onder leiding van Desi Bouterse vijftien politieke tegenstanders van het regime vermoord. Verder spreekt Rutte vandaag met twee organisaties over het slavernijverleden.
Niet alleen de politieke relaties, ook het Surinaamse bedrijfsleven moet een impuls krijgen. Achttien bedrijven uit verschillende sectoren zijn met Rutte meegereisd. Ook minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel is erbij. Suriname verkeert in economisch zwaar weer en heeft hoge verwachtingen van het bezoek.
Maar niet iedereen is blij met de komst van premier Rutte. Oud-president Bouterse zei een paar dagen geleden dat Rutte "beter zou kunnen oprotten". De fractie van Bouterse was niet aanwezig in het parlement bij de toespraak.
Een jaar geleden kwam president Santokhi naar Nederland om de banden aan te halen. Wat betreft de Surinaamse president waren de verhoudingen tussen de landen daarmee "volledig hersteld".
Rutte noemde de ontmoeting met de president historisch: sinds 2008 was er geen Surinaamse president meer naar Nederland gekomen. Onder de regeringsjaren van president Bouterse tussen 2010 en 2020 bekoelden de betrekkingen sterk.
