Europese Commissie wil met ingrijpende plannen de energiecrisis aanpakken
De Europese Commissie wil met een reeks ingrijpende voorstellen de crisis op de gas- en elektriciteitsmarkt beteugelen. De maatregelen moeten de vraag naar energie in de Europese Unie verminderen en huishoudens en bedrijven compenseren voor de "astronomische" energierekeningen, zegt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
De Commissie wil onder meer dat er een maximumprijs komt voor duurzame elektriciteit die bijvoorbeeld via wind of zon wordt opgewekt. De producenten van deze stroom maken vaak weinig kosten, maar ze profiteren wel van de huidige hoge energieprijs.
Volgens persbureau Reuters bepleit de Commissie voor deze bedrijven een "inkomstenplafond" van 200 euro per megawattuur (MWh) elektriciteit. Het geld dat daarmee vrijkomt, moet worden besteed aan kwetsbare huishoudens en bedrijven.
Bedrijven in de olie-, gas- en kolensector moeten als het aan de Europese Commissie ligt bovendien een "solidariteitsbijdrage" betalen. Omdat de energieprijzen nu zo hoog zijn, maken zij volgens de Commissie "buitengewoon grote winsten". De energieprijzen zijn hard gestegen door onder meer de oorlog in Oekraïne en de beperkte aanvoer van Russisch gas.
Elektriciteitsverbruik omlaag
Verder doet de Europese Commissie voorstellen om EU-lidstaten minder elektriciteit te laten verbruiken, met name tijdens piekuren. "We zullen zeer nauw samenwerken met de lidstaten om dit te bereiken", zei Von der Leyen in een persconferentie.
Reuters schrijft dat de landen hun verbruik iedere maand met 10 procent moeten verminderen in vergelijking met dezelfde periode in de afgelopen vijf jaar.
Prijsplafond voor Russisch gas
De Europese Commissie bepleit verder ook een prijsplafond op Russisch gas, herhaalde Von der Leyen vandaag. "Het doel is heel duidelijk", zei ze. "We moeten snijden in de inkomsten van Rusland, die Poetin gebruikt om zijn gruwelijke oorlog in Oekraïne te financieren."
Het is nog niet zeker of het prijsplafond er daadwerkelijk komt, want de EU-lidstaten zitten op dat punt vooralsnog niet op één lijn. Zo stond Nederland huiverig tegenover zo'n maatregel, hoewel premier Rutte eerder zei er "met een frisse blik" naar te kijken.
Nederlandse steun
Maar inmiddels is duidelijk dat Nederland een maximumprijs voor Russisch gas toch steunt. Hoewel Den Haag in het algemeen geen voorstander is van prijsplafonds, is volgens bronnen inmiddels duidelijk dat Rusland geen betrouwbare handelspartner is en dat daarom voor Russisch gas een uitzondering wordt gemaakt. De maatregel wordt dan beschouwd als sanctie aan het adres van president Poetin.
Verder is Nederland voorstander van een verplichte gasreductie van 15 procent die de Commissie voorstelt. Eind juli gingen de energieministers van de EU-lidstaten er al mee akkoord vrijwillig 15 procent minder gas te verbruiken.
Nederland haalde dat doel eerder dit jaar overigens al: vorige week werd bekend dat hier in de eerste zes maanden van 2022 een kwart minder aardgas was verbruikt dan een jaar geleden.
De Russische president Poetin heeft al op de voorstellen gereageerd. Hij noemt een prijsplafond "dom" en dreigt de toevoer van Russisch gas volledig stop te zetten als de Europese plannen doorgaan.
De voorstellen van de Commissie worden vrijdag besproken door de Europese ministers van Energie. Als zij akkoord gaan, moet de Commissie de plannen omzetten in wetsvoorstellen.