Japan herdenkt capitulatie WO II zonder excuses, kritiek over tempelbezoek
Bij de Japanse herdenking van de capitulatie in de Tweede Wereldoorlog, vandaag 77 jaar geleden, zijn excuses uitgebleven aan de slachtoffers van de Japanse agressie in de oorlog.
In een sobere ceremonie zei premier Kishida dat Japan "zal vasthouden aan het besluit om de tragedie van de oorlog nooit te herhalen".
Hiermee volgde hij het voorbeeld van de vermoorde oud-leider Shinzo Abe, die vanaf 2013 stopte met het erkennen van de Japanse oorlogsmisdaden of met het verontschuldigen in zijn toespraken op 15 augustus. Daarmee schrapte hij een traditie die in 1995 was begonnen.
Kishida's toespraak ging grotendeels over de geleden schade op eigen bodem, zoals de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki en de bloedige gevechten op Okinawa. Hij zei ook dat de vrede en welvaart in Japan te danken zijn aan het lijden en de offers van degenen die in de oorlog zijn omgekomen.
In tegenstelling tot Abe bezocht zijn opvolger Kishida niet de Yasukuni-tempel waar oorlogsslachtoffers worden herdacht. Die tempel is omstreden omdat er naast miljoenen slachtoffers ook veertien veroordeelde oorlogscriminelen uit de Tweede Wereldoorlog gememoreerd worden. Wel stuurde Kishida een religieus ornament naar de tempel.
Drie Japanse ministers bezochten de tempel wel, een besluit waarop China en Zuid-Korea kritiek hadden. "De Koreaanse regering dringt er bij de verantwoordelijke mensen van Japan op aan om de geschiedenis onder ogen te zien en nederige en oprechte reflectie op het verleden te tonen", zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Zuid-Korea.
De Chinese woordvoerder van Buitenlandse zaken zei woorden van gelijke strekking. Hij drong er bij Japan op aan "diep na te denken over zijn geschiedenis van agressie". De woordvoerder drong er bij Japan op aan "relevante kwesties op de juiste manier met verantwoordelijkheidsgevoel aan te pakken en het vertrouwen van zijn Aziatische buren en de internationale gemeenschap te winnen door middel van concrete acties."
Excuses Indonesië geëist
Vanavond vindt de Nationale Herdenking 15 augustus 1945 plaats in Den Haag, waar alle slachtoffers van de Japanse bezetting van voormalig Nederlands-Indië herdacht worden. Gisteren stapte Hans Moll, de voorzitter van Federatie Indische Nederlanders (FIN), op uit onvrede over de prominente rol die de ambassadeur van de Indonesië krijgt bij de herdenking. Hij legt na premier Rutte een krans.
Indonesië moet volgens de FIN eerst excuses maken voor "de betrokkenheid van Indonesië bij de bersiap", de periode na de oorlog waarin Indonesische vrijheidsstrijders vochten voor onafhankelijkheid. Volgens de FIN "ontkent, bagatelliseert of vergoelijkt Indonesië haar rol tot op de dag van vandaag" en worden "Indonesische oorlogsmisdadigers ieder jaar in Indonesië als helden geëerd".
